opgave 222 ( Lazaretstraat - CAW )

[stephane]

wie kent dit geveldetail?



stephane

[willykiekens]

heeft te maken met een katholieke meisjesschool-nonnenklooster : identieke opbouw van de beeldnis in de Geeraardsbergsestraat, St Jozefstraat en gewezen klooster op St Annalaan, maar niet de juiste, zijn er nog andere in Aalst, want ik ben niet zo kloosterachtig aangelegd.

[janlouies]

Lazaret, Hertshage (complex voormalig hospitaal)...

[Martin]

De voorzet van Jan Louies binnen gekopt: Lazaretstraat - CAW

Foto 21-10-2014.

[janlouies]

HET LAZARET of paviljoen voor besmettelijke ziekten (voornamelijk de tyfus, rode koorts en kroep) werd in 1938 in modernistische stijl gebouwd in de tuin van het stedelijk hospitaal. De nieuwbouw bood plaats voor een zestigtal zieken, onderverdeeld in ziekenzalen en aparte kamers. Het gebouw wordt gekenmerkt door zijn geometrische vormgeving. Het grondplan bestaat hoofdzakelijk uit rechthoeken, vierkanten en cirkels. Wat binnenin gebeurt, wordt uiterlijk getoond: typisch voor het rationalisme en functionalisme van de modernistische stijl. De indeling van het gebouw bepaalt de gevelopbouw.
Grondplan : Is op te delen in 4 verschillende categorieën; ziekenzalen, ziekenkamers, circulatie en dienstlokalen. Aan de uithoeken in de halfronde uitstulpingen bevonden zich de ziekenzalen, de specifieke vorm is ontleend aan cirkelvormige ziekenzalen (Stuyvenberghospitaal, Antwerpen, 1878), die het toezicht vergemakkelijkten en de luchtcirculatie bevorderden. De gangen, langs noordelijke kant, zijn breed genoeg voor het verplaatsen van ziekenbedden en passage van personeel. Hier worden typische rondbogen gebruikt, die in die tijd nog veel voorkwamen in bouwwerken om grote overspanningen op te vangen. De ziekenkamers zijn naar het zuiden gericht met grote ramen die optimaal uitzicht, verse lucht en zonlicht bieden. Het grondplan is perfect symmetrisch, waarbij de linkervleugel bestemd was voor de mannen en de rechtervleugel voor de vrouwen.
Gevelopbouw : Het uit twee bouwlagen bestaande lazaret is volledig opgetrokken uit baksteen en natuursteen. Het heeft een plat dak, dit refereert aan de eerste modernistische gebouwen. Opvallend zijn de doorlopende panoramische bandramen met geaccentueerde penanten muurdelen tussen de ramen, die samenlopen met de indeling van de kamers. Deze raamstroken worden in het midden onderbroken door een vooruitspringend, verhoogd gedeelte met lange verticale ramen waarachter zicht de trappenhal bevindt. De circulatieruimte wordt gezien als een belangrijk gegeven dat zich nadrukkelijk uit in de gevel. Ook in het gevelaanzicht toont het gebouw een perfecte symmetrie.
(bron: folder heropening (CAW))

Het lazaret met de rusttuin voor de zieken. In de nis ontbreekt ook hier een beeld. Misschien is er nooit een in geraakt?


Een gang met rechts de kamers en links de directe lichtinval:

[willykiekens]

een tante heeft er eind de jaren '40 als jonge vrouw van 30 een paar maanden verbleven met de tyfus, door haar ziekte was ze al haar haren verloren en alleen mijn oom mocht haar korte bezoeken brengen. Ze is er helemaal van genezen, kreeg terug een prachtige haarbos en is gestorven op 86 jarige leeftijd. In Aalst noemde men deze afdeling het "ongeneesbaar huis".

[janlouies]

Het oude 'ongeneesbarenhuis' Sint-Lieven was aan de dr. De Moorstraat. Het rusthuis Sint Lieven zoals het later genoemd werd, is op 't laatste (1992) nog verhuisd naar 't lazaretgebouw, vandaar de benaming 'ongeneesbarenhuis' voor dit pand.

[willykiekens]

Janlouies, ik ben op 8-6-1943 geboren in het moederhuis dat toen gevestigd was in de gebouwen in de Dr. De Moorstraat, nadien in de jaren '50 is er een nieuwe materniteit gebouwd in de Gasthuisstraat rechts voor het hospitaal. Later kwam hier de zetel van het OCMW.

[stephane]

foto's 08/2014







stephane

[stephane]

De naam Oud Hospitaal is in Aalst en omstreken nog altijd beter
gekend en bekend om precies aan te geven waar het CAW gevestigd
is dan de naam Sociaal Huis Aalst, dat in november 2013 feestelijk
werd geopend. De ziekenhuiszusters hadden dan ook eeuwen
- van 1236 tot in de jaren 1990 - om aan hun naambekendheid te
werken. Eerst kregen ze die door het verplegen van besmettelijke zieken,
mensen met rode koorts en tyfus, later door het verzorgen van
alle ongeneeslijken.
Na een korte periode als rusthuis - tot het OCMW Woonzorgcentrum
Mijlbeke klaar was - is dat ziekenhuis of lazaret sinds de tweede helft van
de jaren 1990 een CAW-opvangcentrum voor thuislozen. Van 2002 tot
2011 herbergde het gebouw het allereerste Sociaal Huis van Vlaanderen.
Met eigenaar OCMW Aalst werd eerst een gebruiksovereenkomst
en later een erfpachtregeling gesloten. Daardoor kon het CAW, met de
actieve steun van het OCMW en de Stad Aalst, bij de Vlaamse overheid
een dossier indienen om het verouderde gebouw om te vormen tot
een heus CAW-huis.

Grondige verbouwingswerken volgden in lazaret en mortuarium. Bij de
werken werd niet geraakt aan de beschermde architecturale structuur.
Het resultaat is mooi. De twee verschillende bouwstijlen van die gebouwen
- neogotiek en modernisme - zijn met elkaar verbonden door
een neutrale nieuwbouw. De kapelstructuur van het mortuarium is
bewaard. De puntboogvormige doorgangen bevorderen de sereniteit
van werkingen o.m. van het secretariaat en de regiodirectie. Enkele storende
knelpunten, zoals enkel glas en het ontbreken van zonnewering,
zijn weggewerkt. Het oude hospitaal heeft een hedendaagse milieuvriendelijke
facelift gekregen en een groen dak.
Vrouwen en kinderen
Dankzij de verbouwing is het Sociaal Huis Aalst aangepast aan de noden
van deze eeuw. De opnamecapaciteit is uitgebreid en de kamers zijn
ontdubbeld om tegemoet te komen aan de wens voor meer privacy. De
nachtopvang zit in een aparte vleugel met aparte sanitaire voorzieningen
en een ontbijtruimte. Door de 24/7 bereikbaarheid en de materiële
samenwerking met OCMW Aalst, is deze opvangvorm cruciaal in onze
regio, vooral tijdens de wintermaanden.
De voornaamste verandering zit in de uitbouw van een aparte vleugel
voor vrouwen en hun kinderen. Dat is nodig, want waar vroeger
thuisloosheid een bijna exclusief mannenprobleem was, ziet het CAW
de jongste jaren een stijgend percentage vrouwen - met en zonder kinderen
- die een beroep doen op onze CAW-opvang. Vaak is er sprake
van (partner)geweld in het gezin. Daarom gaat extra aandacht naar het
creëren van rust en veiligheid. In een aangepaste gespreksruimte kunnen
vrouwen rustig hun verhaal doen, terwijl de kinderen, zichtbaar maar
buiten gehoorsafstand, in de speelhoek zitten. De diensten Gezins- en
Relationeel Persoonswerk en Slachtofferhulp zetelen in hetzelfde gebouw
en versterken het aanbod voor die doelgroep.
Ook is er aandacht voor onze medewerkers: een aangename werkomgeving
scheppen en agressierisico’s vermijden of beperken zijn belangrijk.
Soms krijgen ze te maken met agressieve aanmelders, onder
invloed van drank of andere roesmiddelen. Daarom zijn een beveiligd
inkomsas en camerabewaking geen overbodige luxe. Telefonie en informatica
zijn gemoderniseerd, net als de manier van samenwerken aan de
hand van werkstations. Een aparte personeelsruimte kan ook als refter
worden gebruikt.
Woorden als zorg en welzijn zijn dus historisch onlosmakelijk verbonden
met deze site. Waar dit huis in zijn eerste toepassing als lazaret
het einde betekende van een leven en de dood onoverkomelijk en onafwendbaar
was, wil het CAW-Huis nu aan mensen een hoopvol levensperspectief
bieden en mensen op basis van hun eigen krachten en
talenten een nieuwe start laten maken. Deze thema’s keren symbolisch
terug in het beeld ‘Ommekeer’, van de Aalsterse beeldend kunstenaar
Luc De Blok, aan de gevel van de nieuwbouw.

bron: http://intranet.cawoostvlaanderen.be/pu ... pdf#page=6

stephane