Oorlogskroniek der stad Aalst 1914-1918

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:54 pm

A. Van der Heyden:
NOVEMBER 9
Een zeppelin boven de stad. Daarop het liedje :
" 'k Heb ne zeppelin gezien
met den Duitse keizer in
En met zijn 10 miljoen soldaten
Vliegen ze den Yzer in".

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:55 pm

Petrus Van Nuffel:
Honderden stadgenooten werden in het gevang geworpen of in ballingschap gesleurd naar de hel van Sedan: Van der Elst Petrus-Firmin, van de Ledebaan, beticht van telefoondraad afgesneden te hebben, zag zich veroordeeld tot 18 maanden tuchthuisstraf; Omer Vermeiren, Frans Cornand (1), en zooveel anderen, boetten hun verkleefdheid aan Land en Vorst met opsluiting; het stedelijk bestuur legde men boetstraffen op van 3000 mark (16 November 1915) en 2000 mark (3 Februari 1916), omdat de politie verwaarloosd had huiszoekingen te doen bij Jozef Heyman en Gustaaf Baeten, bij wie, in strijd met de verordening van 3 Mei 1915, reisduiven ontdekt waren.

(1) Frans Cornand is geboren op 08-01-1888 in Aalst.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:56 pm

Petrus Van Nuffel:
De stad Aalst kwam er, den 20 November, af met eene geldboet van 3000 mark, omdat hare politie niet kunnen ontdekken had, dat er bij Judocus Van der Elst nog vier duiven verstopt zaten. De gemeente Erembodegem, waar telefoondraad afgesneden en ontvreemd was, werd eene geldboet van 5000 mark opgelegd. Strijpen kreeg 10,000 mark boet, omdat op haar grondgebied een ijzerenwegaanslag beproefd was. Straffen van een jaar tot achttien maanden opsluiting troffen drie Aalstenaars voor het wegnemen van telefoondraad. Kerksken, Velzeke en Zonnegem moesten ieder 500 mark afdoppen, wegens overtreding op de duiven .... Maar kom, er was voor de markenpikkers zooveel werk op de plank als ze maar begeerden: ’t was hen slechts om doen, eenige nieuwe verordeningen uit te vaardigen, en klaar was kees.
Een drietal nieuwe proeven:
“Aangezien, luidde de nieuwe bekantmachung, dat de gevallen vermeerderen, waarbij de landbouwers valsche geruchten over de rugwaartsche bewegingen der Duitsche troepen en de tegenslagen van het Duitsch leger verspreid hebben, worden de burgemeesters verwittigd dat iedereen, die, hetzij ware of valsche berichten over de Duitsche aangelegenheden en bewegingen over de grenzen brengt of in het land verspreidt, volgens de oorlogswetten zal gestraft worden, en dat, bovendien, de betreffende gemeenten strenge straffen te verwachten hebben.”
– “Verzamelingen van ieder soort, illustratiën, gazetten, enz., in herbergen en lokalen, zoo ook op openbare plaatsen, zijn verboden zonder Duitsche toelating. Deze overtreding wordt gestraft met eene geldboet van 1000 mark of tot gevangzitting. Voor degene die deze verzamelingen ergens binnen brengen of daarheen zenden, en deze die daartoe de hand leenen, wordt aanhouding beloofd.” - Den 4 October werd nogmaals herinnerd “dat de verkoop van alle alcoholische dranken aan soldaten verboden is. Nichtbefolgung wird mit geldstrafe und Entziehung der Konzession bestraft.”
Wat was er niet verboden ? ....
Herinnert u de verordeningen op den uitvoer van paarden, vee en eetwaren; op de samenscholingen, het dragen van wapens, lichtteekeningen te nemen, op de rijwielen en ander voertuigen, op het inzamelen van den oogst, den verkoop van huiden, houten blokken, enz., enz.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:56 pm

A. Van der Heyden:
NOVEMBER 28
Razzia in de omliggende gemeenten. Vele personen werden aangehouden en zwaar beboet omdat ze zonder geldig paspoort hun gemeente hadden verlaten.

Petrus Van Nuffel:
Intusschentijd verscherpte van dag tot dag het toezicht op het verkeer. De eenzelvigheidskaart en het vrijgeleide werden zeer streng vereischt. Weldra maakten de ongestrafte medeburgers een uitzondering uit op den algemeenen regel: men kon met moeite den voet verzetten, of de markenpikkers zaten u op de hielen en sloegen u in de boet. Het is waar ook, dat die tergende passen de Duitschers een mooi pfennigje opbrachten ! Bij de markenpikkers werd een militaire politie gevoegd, die als herkenningsteeken een witten armband droeg met de letters M. P. en den stempel van het Duitsch keizerrijk.
Thans gingen z'r op los ! ...
Die helden kwamen hier, Zondag 28 November 1915, om 11 uur 's morgens, zegepralend toe, met twee-en-veertig menschen van Pamel, die naar Okegem ter kerk waren geweest; allen werden in de Pupillenschool tot s'anderdaags opgesloten, en in vrijheid gelaten mits 6 mark boet elk.
Den Zondag nadien zag men de polizei door onze straten trekken met een zende inwoners van Liedekerke, die zich verstout hadden, te Denderleeuw de mis bij te wonen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:57 pm

A. Van der Heyden:
DECEMBER
Grote troepenverplaatsing in de richting van het front.
De Duitse gevangenis, genaamd "bij Hoebeeck" in de Kapellestraat, zit steeds vol met gestraften (m'n zuster (1) kreeg 8 dagen "bak" om een gesmokkeld broodje bij zich te hebben).
Aalst en de omringende gemeenten kregen bijna wekelijks boeten. Meestal een kwestie van duiven en telefoondraden.
Nu begint zelfs sabotage bij de spoorwegen.
In geen enkele openbare plaats (lokalen en herbergen) mogen nog gazetten of tijdschriften ter lezing voorhanden zijn, tenzij met speciale Duitse toelating.

(1) Antonia Van Der Heyden, geboren op 12-11-1894 in Aalst, dochter van Joannes Alexius Van der Heyden en Maria Josepha Van Vaerenbergh.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:58 pm

Petrus Van Nuffel:
Ten einde de werking in het voordeel zijner medeburgers meer uit te breiden, werd het Komiteit tot onderstand aan de Aalstersche krijgsgevangenen, op het einde van 1915, door de bevoegde overheid, in overeenstemming met artikel XIV der Haagsche Overeenkomst betreffende de wetten en gebruiken van oorlog, aangesteld als succursaal van het “Belgisch Inlichtingsbureel”. Een reglement, uitgevaardigd door de Duitsche overheid, bepaalde de werkzaamheden, tot dewelke het Inlichtingsbureel was toegelaten. MM, Prosper D'Hoir (1) en Charles Calewaert (2) gelastten zich met het bestuur en zetten zich onmiddellijk aan het werk voor de inrichting der verschillige diensten der nieuwe instelling, namelijk het ontvangen, nazien en verzenden per spoor, der pakken levensmiddelen, kleergoed, enz., aangebracht door de inwoners der stad en der gemeenten deeluitmakende van de groep Aalst; het verzenden van pakken door tusschenkomst van “La Cantine du soldat prisonnier” te Brussel, en het “Bureau de Secours”, te Bern (Zwitserland), voor rekening van het Komiteit en en der bijzonderen; de inlichtingsdienst voor de gesneuvelden, gewonde en krijgsgevangen soldaten. - Het verzendingsbureel werd gevestigd in de fabriek der heeren Moens de Hase (3), Burcht, door deze heeren welwillend ter beschikking gesteld, benevens het noodig persooneel voor de ontvangst, het wegen, het inschrijven en verzenden der pakken; dit gebeurde den 15e van elke maand. De andere diensten geschiedden in een der afhankelijkheden van het lokaal der Koophandelsrechtbank. Het dagelijksch bestuur was toevertrouwd aan M. Prosper D'Hoir, die zich standvastig en kosteloos ter beschikking van het publiek hield, en al zijn vrijen tijd met edelmoedigen iever aan dit werk offerde. 8,663 pakken werden aangebrachit en verzonden rechtstreeks uit Aalst naar de Duitsche gevangenkampen; 2,840 pakken levensmiddelen, voor eene waarde van 20 duizend frank, zijn besteld geweest aan “La Cantine”, te Brussel, en 5,067 pakken eetwaren, tabak en kleederen, eene waarde van 60,000 frank vertegenwoordigende, werden naar Bern verzonden; 486 vragen om inlichtingen werden ingebracht, waarop er ongelukkiglijk maar een klein getal antwoorden toekwamen, - het meerendeel door de Duitschers achtergehouden.

(1) Prosper D’Hoir, geboren op 20-11-1877 in Aalst. Prosper is overleden in 1938 in Aalst. Griffier bij de Handelsrechtbank en secretaris van de Catharinisten.
Prosper huwde met Lucia Haven, geboren op 17-04-1886 in Hasselt, dochter van Emiel Haven. Zij was secretaris van het dameskoor van het ANV-tak Aalst.

(2) Karel Calewaert, geboren op 16-01-1882 in Aalst. Advocaat.

(3) Fabriek Moens Frères, Burchtstraat 9, opgericht op 1-1-1881, doel: verven van stoffen en speciaal van mérinoswol. Op 10-1-1907 stichting van S.A. Moens Frères. Beheerder directeur was Henri Moens de Hase, geboren op 22-09-1885 in Aalst. Hij huwde met Germaine De Clippele, geboren op 11-06-1893 in Aalst.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 12:59 pm

Petrus Van Nuffel:
Den 4 December deed de Kommandantuur opmerken, dat er nog zoo veel mannelijke Aalstenaars buiten de grens, namelijk in Holland verblijf hielden en dat veel Belgen in het buitenland bleven, uit vrees dat ze, bij hun terugkomst, naar Duitschland zouden gebracht worden. De bezetter zwoer, bij hoog en laag, dat zulks zijn inzicht niet en was: al die lieden, alsmede de burgerwachten, hadden zich enkel, bij hunne aankomst te Aalst, op het Meldeambt aan te bieden, en deze laatsten zouden alleenlijk, evenals alle andere in België verblijvende dienstplichtigen, onder toezicht gehouden worden. Op dezelfde wijze, beloofde men, de gewezen soldaten van het Belgisch leger, onbekwaam geworden voor den krijgsdienst, te zullen behandelen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 01:00 pm

A. Van der Heyden:
DECEMBER 6
Per week moet in Aalst 100 kg. boter worden ingeleverd.


Petrus Van Nuffel:
Van af den 6 December moet men wekelijks 100 kilos boter leveren, enz. Er kwam geen eind aan. Doch die prozaïeke opsomming zou vervelen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 01:01 pm

A. Van der Heyden:
DECEMBER 8
Bevel opgave der vernielde of zwaar beschadigde huizen tijdens de gevechten van eind september 1914. Men kwam tot een totaal van ± 460 gebouwen en woonhuizen.

Petrus Van Nuffel:
Nochtans zij aangestipt een interessant bevel van 8 December, namelijk de opgaaf der door de beschieting van 27 September 1914 vernielde of zeer ernstig beschadigde gebouwen en huizen:
Sint Martensplaats: de Hoofdkerk en twee woningen.
Pontstraat: twee fabrieken, het Begijnhof en 14 huizen.
Academieplaats: het oud Gasthuis, met de tentoonstelling Van Malderen-De Somer en 2 huizen.
Stoofstraat: een huis.
Brabantstraat: een brouwerij en 22 woningen.
Houtmarkt: 7 huizen.
Nazarethstraat: 1 huis.
Zonnestraat: 1 huis.
Keizerlijke Plaats: 2 woningen.
Leopoldstraat: 4 huizen.
Esplanadeplein: de Sint Jozefskerk en 4 huizen.
Esplanadestraat: 3 huizen.
Vrijheidstraat: 8 huizen.
Dendermondschesteenweg: 2 woningen.
Dirk Martensstraat: 3 huizen.
Peperstraat: 2 huizen.
Kapellestraat: de Pupillenschool en 3 huizen.
Statieplein: 2 woningen.
Koophandelstraat: 1 huis.
Cumontstraat: 1 huis.
Fabriekplaats: 1 huis.
Statiestraat: 2 woningen.
Molenstraat: de Werfkapel en 4 huizen.
Sinte Annastraat: 1 huis.
Walstraat: 1 huis.
Van Wambekekaai: Lokaal Hand in Hand en 3 woningen.
Onderwijsstraat: Brouwerij van het Hospitaal, Pensionaat der Damen van Maria en 1 huis.
Burcht: Fabriek Schuermans en 2 huizen.
Iweinstraat: Fabriek der gebroeders Moens.
Bisschopstraat: 2 huizen.
Zaat: 2 huizen.
Boudewijnkaai: 1 fabriek, 1 brouwerij en 3 huizen.
Houtkaai: 8 huizen.
Vaart: 3 fabrieken en 7 huizen.
Borluutstraat: 8 woningen.
Gasthuisstraat: het hospitaal en 6 huizen.
Hertstraat: 3 huizen.
Molendries: 5 huizen.
Varkensmarkt: 4 woningen.
Hoogevesten: 2 fabrieken en 18 huizen.
Korte Moutstraat: 6 woningen.
Pieter Coeckestraat: l huis.
Ledebaan; 2 huizen.
Oude Dendermondschesteenweg: 17 huizen.
Driesleutelstraat: 25 woningen.
Geldhofstraat: 11 huizen.
Veldweg: 2 huizen.
Kleine Bolleweg: 6 woningen.
Moorselbaan: 34 huizen.
Brusselschesteenweg: 1 hopmagazijn, 1 fabriek en 2 huizen.
Gentschesteenweg: 1 buitengoed.
Albrechtlaan: 9 huizen.
Binnestraat: 12 huizen.
Klein Begijnhof: 3 huizen.
Hovenierstraat: 7 huizen.
Groote Bolleweg: 6 woningen.
Groenstraat: 9 huizen.
Sint Janstraat: 1 huis.
Erembodegemstraat: 3 huizen.
Van Langenhovestraat: 8 huizen.
Burgemeesterplaats: 2 huizen.
De Gheeststraat: 15 huizen.
Beekstraat: 1 huis.
Kloosterstraat: 2 huizen en de Kliniek.
O. L. Vrouwplaats: de Kerk.
Gheeraerdtslaan: 1 huis.
Langestraat: 3 huizen.
Sint Vincentiusstraat: 2 huizen.
Bergemeerschestraat: 14 woningen.
Doolhofstraat: 20 huizen.
Te zamen 462 op 8,281 te Aalst bestaande gebouwen, ongeminderd honderden andere, die slechts lichte schade, door het breken van vensters, deuren, enz., hadden geleden.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 22 Mei 2010 01:01 pm

Petrus Van Nuffel:
Den 9 December kwam het gebod, voor de gewezen Burgerwachten, de militaire eenzelvigheidskaart in te voeren, en den 13e daaropvolgende moesten onze oud-wachten in het Meldeambt verschijnen. Den 16 December was het de beurt aan al de hier wonende personen van het mannelijk en het vrouwelijk geslacht, zijnde van Engelsche, Fransche, Russische of Serbische nationaliteit; de Italianen waren voorloopig met rust gelaten.

Overleed
Petrus Philemon Rowies. Petrus is overleden op 09-12-1915 in Ardres, Frankrijk.

wordt vervolgd

mvg. Alostum