Oorlogskroniek der stad Aalst 1914-1918

[Alostum]

Geplaatst: 10 Okt 2012 08:34 am

A. Van der Heyden:

OKTOBER 9
Men verneemt de dood van Dr. Bauwens, gekend figuur in Aalst, befaamd dokter en uitgever van veel wetenschappelijke schriften. 'n Groot verlies voor de stad Aalst en bijzonder voor de ziekenhuizen waar hij werkzaam was. De Duitsers kenden en eerbiedigden hem, en vroegen hem zelfs soms om advies voor speciale gevallen van zwaar gewonde soldaten.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 15 Okt 2012 06:02 pm

A. Van der Heyden:

OKTOBER 15
Er wordt een namenlijst binnengevraagd van alle vluchtelingen, zich te Aalst bevindende. De stad kon daaraan niet voldoen want het was dagelijks gaan en komen van die mensen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 16 Okt 2012 09:32 am

A. Van der Heyden:

OKTOBER 16
De bevolking verneemt met grote vreugde dat Kortrijk reeds is bevrijd.
's Anderendaags is het de beurt aan Oostende om ingenomen te worden door de Belgen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 17 Okt 2012 07:39 pm

A. Van der Heyden:

OKTOBER 17
's Nachts werpen geallieerde vliegers bommen in de Borluutstraat, Gasthuisstraat en Herstraat. Gelukkig zijn er geen slachtoffers en niet te veel schade, daar verschillende bommen niet ontploffen. De vliegers hadden het op de statie gemunt maar hadden (gelukkig !) hun doel gemist, want de statie stond vol met munitietreinen, en als die geraakt werden zou een groot gedeelte van de stad kunnen vernietigd zijn.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 20 Okt 2012 02:06 pm

A. Van der Heyden:

OKTOBER 20
Aalst wordt uitgeroepen tot "operatiegebied", dus oorlogszone. Graaf van Arnim, opperbevelhebber van het 4de Duitse leger in Vlaanderen, vestigt zijn hoofdkwartier te Aalst. Hij neemt zijn intrek in het huis van de hr. R. Moyersoen, terwijl zijn stafofficieren in de omtrek zitten. De bevolking is erg bevreesd. De Duitse kommandant Sanguinetto is hier nog heer en meester al staat hij onder het bevel van von Arnim. Hij blijft ongewoon brutaal tegenover de bevolking en gemeentelijke overheden, maar gelukkig wordt hij korte tijd nadien vervangen door kolonel Van Richthoven die met meer kalmte optrad. Hij gaf zelfs aan de boeren hun gronden weer (zoals bvb. de Hoezekouter waarop reeds een vliegplein was aangelegd). Ondertussen leggen de Duitsers overal verdedigingsstellingen aan. Bij mij thuis besluit men van niet op de vlucht te gaan, indien in Aalst gevechten uitbreken. Iedereen van ons huisgezin helpt mede om een stevige schuilplaats te bouwen in één van onze magazijnen. Allerlei zware ijzeren platen worden in een vierkant gezet en daarvoor stukken "poutrellen". Daarop een plankenvloer waarop dan alle soorten balen met lompen, textielafval, zelfs met aarde torenhoog worden gestapeld. Alle voedselvoorraden en klederen worden binnen gebracht. We vinden het een soliede versterking en we zijn elk ogenblik gereed om er in te gaan. We wachten dus af, bevreesd maar vol vertrouwen !

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 01 Nov 2012 11:46 am

A. Van der Heyden:

NOVEMBER 1
De Duitsers richten overal verdedigingsstellingen in. Er worden barrikaden opgeworpen en overal pindraad gespannen. De bewoners van het statiekwartier verlaten allemaal hun huizen uit schrik voor bombardementen, en gaan in de buitenwijken bij familie of kennissen hun intrek nemen. Hetzelfde gebeurde langsheen de Denderboorden en in de omgeving van alle bruggen. De meeste bruggen werden ondermijnd. De laatste Duitse valiede soldaten worden naar de gevechtszones gestuurd. Er worden kanonnen opgesteld in de Bergemeersen en op de Bergekouter. Ook langs de kant van Herdersem worden kanonnen in stelling gebracht. Alle soldaten dragen gevechtskledij.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 08 Nov 2012 01:06 pm

A. Van der Heyden:

NOVEMBER 8
In het station van Aalst is er nog veel trafiek van treinen die oorlogsmateriaal en munitie vervoeren. 's Nachts bombarderen vliegers de omgeving van de statie, bommen vallen in de Borluutstraat, Gasthuisstraat en Kerkstraat. Gelukkig worden er geen burgers getroffen en is de opgelopen schade aan de huizen nogal beperkt, er waren verschillende bommen die zelfs niet ontploft waren. Gelukkig was ook de statie niet getroffen want dit zou een ramp geweest zijn. In Denderleeuw waar de vliegers dezelfde nacht bombardeerden was het gevolg veel erger. Gans de statie en de omgeving was totaal verwoest. Daar vielen enkele doden bij de burgers en de soldaten, door de bommen en het ontploffen der munitiewagens. In Aalst kwamen steeds nog vluchtelingen toe, zelfs van de omgeving van Gent tot waar de geallieerden reeds waren doorgestoken. De nacht van 8 op 9 november was verschrikkelijk. Overal geluid van inslaande bommen en afweergeschut.
Op 9 november wisten we dat bommen gevallen waren tegen het stadspark en ook aan de Lion d'Or.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 09 Nov 2012 04:55 pm

A. Van der Heyden:

NOVEMBER 9
Enkele bommen worden weer naar de statie gegooid, maar ze missen hun doel. Ook in de omgeving van Aalst komen bommen neer maar men kan niet juist zeggen waar, en ook niet of er slachtoffers zijn.
De Duitsers beginnen nu met een massale ontruiming der stad (behalve de gevechtseenheden). Ze vertrekken niet alleen met alles wat niet te heet of te zwaar is, maar joegen meteen vee mee dat ze bij de boeren hadden gestolen of uit de weiden hadden gehaald. Dat opgejaagd vee dat door de straten losliep, joeg de mensen en vooral de kinderen de schrik op 't lijf. Dit vee werd dan nog veel gevolgd door boeren die de dieven nauwlettend gadesloegen en trachtten hun koeien weer in handen te krijgen, wat wel dikwijls gelukte.
Vóór ons huis ontstond een wilde paniek onder de dieren. De mensen vluchtten hun huizen in. Onze poort stond wijd open en twee koeien uit de hoop stormden onze binnenplaats op... De Duitsers hadden geen tijd om ze te komen weghalen. De twee koeien bleven bij ons twee dagen staan maar niemand kwam ze opeisen. Toen vroeg vader twee slachters... en een paar uur nadien waren de dieren gedood, en iedereen in de straat kreeg zijn part. Zo had men proviand voor de angstige uren die ons te wachten stonden. Tegen de avond was de operatie volledig afgelopen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 10 Nov 2012 05:50 pm

A. Van der Heyden:

NOVEMBER 10 (ZONDAG)
't Spel is ver afgelopen. Er is een eindeloze aftocht van Duitse troepen langs de Moorselbaan en de Brusselsesteenweg, in de richting van Vilvoorde en Brussel. Zelfs de zwaarste artillerie trekt af langs de steenwegen want de spoorwegen zijn op de meeste plaatsen onbruikbaar. De mensen staan stomverbaasd. Ze kijken naar die grote ijzeren monsters die over de kassei dommelen. Men begrijpt niet dat de bruggen niet onder het gewicht van deze zware artillerie zijn bezweken... .
Aan de bruggen staan nog vele schildwachten, maar ze zijn niet meer brutaal tegenover de mensen die voorbijkomen. De kerken zitten vol volk - schrik voor de gevechten vandaag of morgen, want het blijkt dat er al Belgische en Engelse soldaten tot in Oordegem zijn doorgedrongen, nadat ze Gent hadden bevrijd, evenwel zonder zware gevechten te moeten leveren. Na de mis gaan velen in de herbergen het laatste nieuws beluisteren. En daar bevinden zich zelfs soldaten die met de verbruikers bier en jenever drinken. Een rare toestand. Men stelt vast dat, op de straat, de soldaten hun officieren niet meer groeten en weigeren hun bevelen op te volgen. Voor ons huis is er heftige ruzie tussen een officier en een soldaat. We zijn getuige dat de soldaat, een kerel met een echte boeventronie, de officier tart en hoont, tot deze, om erger te voorkomen, zijn weg haastig voortzet.
Rond 12 uur geven de soldaten als eersten het sein tot een algemene plundering van hun opslagplaatsen van eetwaren en goederen. Daarna werden de reizigers- en de goederenstatie ingenomen, alles geroofd en aan de toegelopen burgers verdeeld of verkocht. Alle wagons werden opengebroken. Andere secties soldaten verhuisden zoveel mogelijk hun eigen materiaal dat zich overal in de stad bevond. Veel papieren werden op hopen geworpen en verbrand. Het bureelgerief in kisten en dozen gestopt en op allerlei voertuigen gestapeld. Maar ze zullen toch nog veel moeten achterlaten. Er wordt op de Moorselbaan 'n weinig bewaakte wagen door de burgers bestormd om hem te plunderen, maar de soldaten dreigen te schieten en halen andere soldaten te hulp. Nu dreigen ze gans de buurt in brand te steken; daarop trekt het volk zich terug, maar één uur later wordt het laatste vlees geroofd in het stadhuis, alsook een depot van dekens en linnen op de hoek van de Moorselbaan en de Binnenstraat "`t Slot" genoemd. Tenslotte is iedereen zowat in alle wijken van de stad aan het plunderen gegaan en zijn de tonelen van plundering en vernieling schier overal dezelfde. Maar, men vreesde nog voor het ergste want de oorlog was niet ten einde... ?
In alle geval door het leeghalen der depots van kolen en hout, van de voedingsmagazijnen, waren velen bevoorraad voor een zekere tijdspanne. En men voelde dat het definitief einde steeds dichterbij kwam.

wordt vervolgd

mvg. Alostum

[Alostum]

Geplaatst: 11 Nov 2012 01:16 pm

A. Van der Heyden:

NOVEMBER 11
Van in de vroege morgen trekken groepen mannen, vrouwen en kinderen ons huis voorbij, sleurend met stootwagens, kruiwagens en alles wat maar rijden kan. Ze komen ook langs de Albrechtlaan en de Brusselsesteenweg, naar hetzelfde doel, namelijk de grote houtwerf der Duitsers in de Bergemeersen waar allelei zaken voor het Duitse leger werden ineengetimmerd : houten barakken, beddebakken, kastjes, loopplanken voor de loopgraven enz... . Er werkten daar een aantal Duitsers, maar ook gedwongen en vrijwillige burgerlijke arbeiders alsook nog een contingent Italiaanse krijgsgevangenen. Natuurlijk was daar een grote houtvoorraad. Op korte tijd zag men daar een wriemelende menigte, die sleurde aan balken, planken en latten, zelfs aan vlakken aaneengetimmerd hout. Na 2 dagen zal men daar geen plankje hout meer terugvinden. Vele machines waren natuurlijk onbruikbaar gemaakt en het klein gereedschap van de arbeiders allemaal verdwenen. Op de statie gaan de plunderingen ook onverminderd voort. Alle wagons staan er met wijdgeopende deuren. Er wordt gekocht, verkocht, naar huis gedragen of vervoerd. Een echte revolutie. Vele mensen staan ook in bange verwachting op de straat. Men heeft gehoord dat er misschien vandaag een wapenstilstand zal getekend worden en op dit gebeuren wacht men in spanning. Het schijnt dat op de Grote Markt veel volk staat om het laatste nieuws op te vangen. En zie, pas is het elf uur geslagen op het Belfort, of het grote nieuws is bekend : de wapenstilstand is om 11 uur in voege getreden. Het zijn de Duitsers zelf die op de markt aan het volk kwamen zeggen dat de tijding langs hun telefoon (niemand anders bezat er nog een) was toegekomen : nu waren de mensen dol van geluk. Een uitbarsting van vreugde zonder werga. Ze kusten elkaar, drukten elkaar de hand, dansten en zongen samen... . Het gejuich was niet uit de lucht, maar minder prettige tonelen hingen reeds in de lucht en velen voelden dat er iets onheilspellend zou gebeuren. Rond 1 uur kwamen de eerste Belgische soldaten uit Aalst afkomstig, reeds de stad binnen met een legerwagen, tot grote verbazing van de Duitsers. Toen was er grote intense vreugde om degenen die terugkeerden, maar anderen weenden bitter omdat ze hun geliefde wezens, vader, zoon of echtgenoot, nooit meer zouden terugzien... . Neen, er was geen vreugde in alle harten. Tot laat in de avond bleef er veel volk in de straat, de mensen geraakten niet uitgepraat over de grote gebeurtenis van de dag, tot de koude vrieslucht iedereen naar binnen joeg. Maar 's nachts werden we allen wakker gehouden door groepen personen die zingend en dansend uit de stad afzakken en naar Mijlbeke trokken. En mijn ouders konden geredelijk aannemen dat de mensen luidop lucht gaven aan hun tevredenheid, dat de nachtmerrie van vier jaren lijden en verdrukking een einde had genomen. Maar ikzelf voelde inwendig niet zo veel vreugde, omdat ik het gevoel had dat het waarschijnlijk niet lang meer zou duren eer de school weer zou opengaan, en dat het alsdan zou gedaan zijn met die maandenlange vrijheid, tijdens dewelke de school gesloten was. De straat was maandenlang ons terrein geweest en we hadden veel feiten persoonlijk kunnen bijwonen.

wordt vervolgd

mvg. Alostum