Frans De Weerdt, spion in dienst bij Edith Cavell

Moderators: Alostum, david, janlouies

Gebruikersavatar
Alostum
Site Admin
Berichten: 13002
Lid geworden op: 14 Mei 2014, 15:27
Locatie: Aalst

Frans De Weerdt, spion in dienst bij Edith Cavell

Berichtdoor Alostum » 01 Okt 2021, 12:11

De Weerdt Frans Aloïs Ghislenus, ° Aalst 16/09/1898 - † Hofstade april 1979, zoon van Aloïsius en Esther Van Pottelsberghe, verzocht in een schrijven van 09/01/1969 P. Segers, Minister van Landsverdediging om een officiële erkenning als agent van de inlichtingendiensten.

Hofstade (bij Aalst) de 9-1-69

Aan de heer P. Segers
Minister van Landsverdediging
Wetstraat n° 2
Brussel

Excellentie,

Betreft: De Weerdt Frans, geboren te Aalst op 16/9/98 en thans wonende te hofstade (bij Aalst), Hendrik Conscieencestraat n° 14.
Vóór en tijdens de oorlog 1914-1918 woonden wij te Geraardsbergen, Boulaerstraat n° 46 en was mijn vader reiziger voor een cigarenfabriek.
Tijdens de maand Augustus 1914 is mijn vader in contakt gekomen met een geestelijke personn uit Scherpenheuvel die ons belast heeft met het overbrengen en aanbrengen van militaire documenten, met brieven van en voor militairen die zich achter het front van de IJzer bevonden en ook met inlichtingen van gesneuvelden. Deze documenten kwamen uit Frankrijk over Engeland, Holland, Scherpenheuvel naar Halle en omgekeerd. Zij werden er door mij en mijn vader regelmatig afgehaald en andere aangebracht te Halle alwaar wij bleven logeren.
Mijn klederen werden aldaar volledig losgemaakt en de documenten er ingenaaid. Deze werden dan door ons te voet van Halle, over Geraardsbergen, Oudenaarde, Kruishoutem, Olsene, Kortrijk naar Wevelgem gebracht. Te Kortrijk overnachten wij bij den heer Frederik in de Rijselstraat en soms in het Wit Paard aan de Menenpoort.
De loop van de Leie tot Gent was toen operatiegebied.
Op 2-5-1915 begaven wij ons als naar gewoonte over de Leie te Marke in de richting van Wevelgem en daarna naar Gullegem voor terugkeer naar Kortrijk. Te Gullegem, in volle steenweg, werden wij plots aangehouden door Duitse militairen en overgebracht naar de amigo onderaan het stadhuis te Kortrijk.
Wij werden er gedurende twee dagen en twee nachten opgesloten en daarna op het stadhuis gebracht voor drie hogere Duitse officieren (Hulanen, de middelste had twee grote lidtekens van sabelhouwen op zijn rechter wang).
Mijn vader kreeg er dadelijk in zijn aangezicht een slag met een paardenriem en wij werden een boete van 1000 mark opgelegd om het vechtend gebied te betreden. Daar wij dit geld niet ons bezit hadden ging mijn vader met een militaire wacht het geld lenen bij de heer Frederik in de Rijselstraat, hij kwam er mede terug en betaalde maar werd opnieuw opgesloten. Ik werd echter buiten geworpen en begaf me via Avelgem, Ronse en Oudenaarde naar Geraardsbergen. Tot Oudenaarde was ik gevolgd door een Duitse soldaat bayonet op geweer die vandaar terugkeerde en mij aan mijn lot overliet maar die voorzeker de door ons gewoonlijk gevolgde weg wilde kennen. Reeds des anderendaags werd ik te Geraardsbergen op de kommandantuur geroepen bij kommandanten Borwitz (1) en Swarts en er van verwittigd dat ik voortaan onder bestendige bewaking stond om in het front van de IJzer geweest te hebben.
Mijn vader kwam de dag later thuis met volledig zwart en blauw geslagen aangezicht. Tijdens de ondervragingen en het toedienen van slagen werd door ons echter geen woord gelost en volstrekt niemand verraden. Ik werd ook niet afgetast, anders was het zeker dat ons het vuurpeleton te wachten stond. Mijn vader wilde van dan af niet meer mede en niettegenstaande de hoger genoemde feiten heb ik dan alleen deze opdrachten waargenomen tot op 15/10/1916.
In de morgend van 16/10/1916 kreeg ik van mijn vader opdracht in de stad Geraardsbergen te gaan zien wat er omging daar met wegvoeringen werd gedreigd vanwege de Duitsers, dit om de Geallieerden daarover in te lichten. Bij het overschrijden van de Denderbrug kwam ik plots tot de bevinding dat ik langs vier zijden door veldgendarmen was omsingeld, ik sprong nog naar de muur van de begijnenschool maar kon deze niet grijpen daar ik op hetzelfde oogenblik werd gevat en op de koer van het St.Jozefkollege geworpen dat afgezet was met militairen. Daarna werd ik door soldaten weggebracht naar het kamp van Joeuf in het woud en er opgesloten achter een dubbele afsluiting bewaakt door militairen.
Deze opsluiting duurde tot 9-11-1918.
Bij mijn thuiskomst woog ik nog 37,8 kg. was mijn rechter arm uit de noot geslagen wegens weigering van te werken, en droeg ik de volledige kledij van een overleden Russische militair. Bij de minste verplaatsing in het kamp van Joeuf was ik vergezeld van drie gewapende Duitsers waarvan de geweren geladen waren met dumdumkogels.
Vanwege de Rechtbank van Oorlogsschade te Oudenaarde heb ik 50 fr. per maand gevangenzitting ontvangen voor de periode 16-10-16 tot 9-11-1918.
Voor de periode van augustus 1914 tot 15-10-1916 heb ik geen vergoeding noch eretekens ontvangen daar het in feite om spionage ging.
Toen ik met deze opdrachten begon was ik amper 16 jaar, deze die mij bekend waren reeds van gezette ouderdom. Mijn vader, de logementhouder te Halle, de heer Burgemeester van Geraardsbergen, heer De Vos Amedee die het net van Geraardsbergen naar Charleroi verzekerde, heer Frederik uit Kortrijk en heer De Leu uit Wevelgem, zijn allen reeds overleden.
Mijn vader heeft mij nooit willen zeggen voor welke groep ik gewerkt had van augustus 1914 tot15-10-16. Enkel de 6-3-1939 op zijn sterfbed in het hospitaal te Geraardsbergen, heeft hij mij nog kunnen mededelen dat het ging om de groep van "Miss Edith Cavell", heer Mercier geestelijke, zekere heer en dame De Croy en heer Rougsaire (?). Persoonlijk heb ik deze lieden niet ontmoet.
Ik heb thans de eer mij tot Ued. te wenden voor de volgende verzoeken:
1) om mijn officiële erkenning te bekomen als agent van de inlichtingsdiensten (spionage) voor de periode van augustus 1914 tot 15-10-1916 zonder dat ik hiervoor enige vergoeding heb ontvangen (groep Edith Cavell)
2) opdat, indien dit nog mogelijk is, mij om het even welke eretekens toe te kennen voor de levensgevaarlijke diensten door mij bewezen voor het land.
3) heb ik de eer Ued. tussenkomst in te roepen opdat de 1000 mark die wij te Kortrijk verplicht hebben betaald, mij door de Duitse Staat of eventueel door Uw departement zouden terugbetaald worden daar ik meen dat ik als Belg het recht had om mij in ons land naar goeddunken te mogen bewegen.
Tot slot wil ik er aan toevoegen dat ik ook altijd heb gezwegen op bevel van mijn vader, maar dat men daarmede nu soms nergens komt.
Ingevolge een onlangs verschenen Wet ontvangen inlichtingsagenten 1940-45 zelfs een rente, terwijl ik er tot hiertoe van verstoken blijf ingevolge mijn zwijgen.
Ik ben verder ter Uwer beschikking en hoop op een gunstig gevolg betreffende de drie gestelde vragen.
Aanvaard, Excellentie, de verzekering mijner gevoelens van hoogachting.

Uw dienaar
De Weerdt Frans
H. Consciencestraat n°14
Hofstade (bij Aalst)


Bron: Kwartier Koningin Elsisabeth - Evere - DGHR – HRA-E/N

1) Kommandantur-commandant van Geraardsbergen Luitenant-Kolonel Barnewitz
De wereld gaat door, de tijd gaat voorbij, mensen gaan weg en soms keren ze niet meer terug en blijven alleen nog foto's achter. Robert Frank (1924-2019)

Gebruikersavatar
Alostum
Site Admin
Berichten: 13002
Lid geworden op: 14 Mei 2014, 15:27
Locatie: Aalst

Re: Frans De Weerdt, spion in dienst bij Edith Cavell

Berichtdoor Alostum » 03 Okt 2021, 09:52

Frans kreeg antwoord, maar niet het gewenste antwoord!

Volgens het Ministerie van Landsverdediging, kregen alleen inlichtings- en actie-agenten van de oorlog 1940-1945 een statuut. Een statuut voor inlichtingsagenten van de Eerste Wereldoorlog werd nooit officieel geregeld.
Verder lieten ze hem weten dat:

"De feiten zijn gebeurd in 1915, te oud om nog in aanmerking te worden genomen voor het eventueel toekennen van een eervolle onderscheiding"

en
"Er valt bovendien op te merken dat de groep "Edith Cavell" waarbij de heer De Weerdt aangesloten was, niet als geallieerde "inlichtingsdienst" beschouwd wordt".

Bron: Kwartier Koningin Elsisabeth - Evere - DGHR – HRA-E/N - persoonlijk dossier Frans De Weerdt 2084795
De wereld gaat door, de tijd gaat voorbij, mensen gaan weg en soms keren ze niet meer terug en blijven alleen nog foto's achter. Robert Frank (1924-2019)

Gebruikersavatar
Alostum
Site Admin
Berichten: 13002
Lid geworden op: 14 Mei 2014, 15:27
Locatie: Aalst

Re: Frans De Weerdt, spion in dienst bij Edith Cavell

Berichtdoor Alostum » 04 Okt 2021, 21:29

Frans was niet tevreden met dit antwoord en schreef een brief naar koning Boudewijn:

Sire,
Ik ondergetekende De Weerdt Frans Aloïs Ghislenus, geboren te Aalst op 16/9/98, sedert 9/1/19 opsteller bij de Belgische Spoorwegen en wonende te Aalst, Dendermondsesteenweg 168, neem eerbiedig de vrijheid mij tot Zijne Majesteit te wenden voor de volgende vraag:
Daar ik onmogelijk kan akkoord gaan met het antwoord dat mij door het Ministerie van Landsverdediging werd gegeven heb ik de eer de rechtstreekse tussenkomst in te roepen van zijne Majesteit, als Opperbevelhebber van het Leger, en om te bekomen dat deze zaak volledig zou herzien worden.
Na de grote verlopen tijdspanne zou ik op deze kwestie niet terug gekomen zijn. Maar ik bemerk dat thans nog allegelijk eretekens worden verleend voor perioden die dateren van onmiddellijk na de veldtocht 1914-18.
Wat mijn zaak zelf betreft weze het mij toegelaten, Zijne Majesteit te vragen om hierover het oordeel te willen inwinnen van Zijne Majesteit Leopold III, Koning der Belgen en Hare Majesteit Elisabeth, Koningin der Belgen, daar beiden zich op het oogenblik van de feiten zelf achter het front van de IJzer bevonden en dan ook best kunnen oordelen over het gevaar van opdrachten die door mij en mijn vader zaliger in het bezette gebied werden uitgevoerd ten bate van de militairen van achter het IJzerfront.
Ten titel van inlichting, deel ik Zijne Majesteit mede, dat voor mij de toekenning van het geringste ereteken zou volstaan voor de aan het Land bewezen diensten en dat ik in geval er mij voldoening wordt geschonken niet meer terugkom op de opgelopen boete van 1000 mark te Kortrijk.
Ik hoop dat mijn geval welwillend zal worden onderzocht en verzoek, Zijn Majesteit, de verzekering mijner hoogachting te willen aanvaarden.

Uw dienaar,
(get.)
De Weerdt F.A.G.
Dendermondsesteenweg 168
Aalst


Bron: Kwartier Koningin Elsisabeth - Evere - DGHR – HRA-E/N - persoonlijk dossier Frans De Weerdt 2084795

Een antwoord van het Paleis steekt niet in het dossier. Het is verder ook niet duidelijk of hij ooit de erkenning heeft gekregen voor zijn spionagewerk.
De wereld gaat door, de tijd gaat voorbij, mensen gaan weg en soms keren ze niet meer terug en blijven alleen nog foto's achter. Robert Frank (1924-2019)

Gebruikersavatar
Alostum
Site Admin
Berichten: 13002
Lid geworden op: 14 Mei 2014, 15:27
Locatie: Aalst

Re: Frans De Weerdt, spion in dienst bij Edith Cavell

Berichtdoor Alostum » 05 Okt 2021, 16:45

Nog gevonden;

"Er werd hem geen rente ten voordele van Politieke gevangene 14-18 toegekend, wel een lijfrente als gedeporteerde 14-18."
De wereld gaat door, de tijd gaat voorbij, mensen gaan weg en soms keren ze niet meer terug en blijven alleen nog foto's achter. Robert Frank (1924-2019)


Terug naar “Eerste Wereldoorlog”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 5 gasten

Advertentie