Aalsterse burgerlijke slachtoffers 1914-1918

[Alostum]

Jacobus Emmanuël Van Nuffel, ° Aalst 23/10/1853, hovenier, Bredestraat. Op 27 september 1914 doodgeschoten op het buitengoed van Mauritz De Wolf, Albrechtlaan.
· Maurits De Wolf, ° Aalst 29/02/1864, rentenier, Albrechtlaan 5, verklaarde:
“Op 27 september 1914 bevond mijn hovenier, Jacobus Emmanuël Van Nuffel, zich op mijn zolder. Daar hij zolang wegbleef ging ik eens zien waar hij vertoefde. Ik vond hem doodgeschoten liggen. Een kogel had hem in het hoofd getroffen. Het was dan rond 7½ uur ’s morgens.”
· Palmyre Van Gaver, ° Aalst 18/12/1881, echtgenote van Alfons Spanoghe, huishoudster, Brusselsesteenweg 2, verklaarde:
“Op 27 september 1914 in de voormiddag kwamen twee Duitse soldaten in mijn woning binnen en zij traden rechtstreeks in onze achterplaats. Van daar heeft men op een afstand van slechts 50 meter uitzicht op het kasteel van Mauritz De Wolf. Ik vermoed dat Van Nuffel door een van de dakvensters lag, want ik heb ’s namiddags zijn lijk zien liggen, op de rug, naast een omgevallen mandje, waarop hij waarschijnlijk zal gestaan hebben. Ik hoorde de beide soldaten tot elkaar zeggen “Hij is daar” en daarop losten zij een geweerschot dwars door het venster. De Duitsers zijn er dan van onder getrokken, zonder een woord te spreken.”
· Maria Francisca Goedvriend, ° Steenhuffel 03/06/1854, weduwe van Jacobus Emmanuël Van Nuffel, huishoudster, Moorselbaan 149, verklaarde:
“Ik kon van heel het geval niets zeggen, als dat ik op 27 september 1914 om drie uur namiddag het overlijden van mijn man vernomen heb.”
· Jozef Van Nuffel, ° Aalst 13/06/1895, zoon van Jacobus Emmanuël, voermansgast, Moorselbaan 149, verklaarde:
“Ik ben op 27 september 1914 om 9 uur ’s morgens bij het lijk van mijn vader gekomen. Het lag aan het hekken van de woonst van De Wolf. Hij was geschoten in de mond en de kogel was in zijn hoofd ontploft, het lag open. Volgens een aldaar aanwezig zijnde Duitse soldaat was de dood veroorzaakt door een dum-dumkogel. Wij hebben het lijk van mijn vader naar het kerkhof gebracht.”

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Het leven in een stad onder Duitse bezetting, Aalst, 2013
S.A.A. – PV’s door de adjunct-commissarissen Van Nuffel en Gits opgemaakt

[Alostum]

Jan Frans Van Ransbeke, ° Moorsel 17/04/1887 - † Arnaville 27/01/ 1917, metser, Botermelkstraat 13;
· Opgeëist op 09/11/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 28, 4e Compagnie n° 250 als grondwerker.
· Verbleef in Onville en Arnaville.
· Zijn moeder, Caudron Hortentia, verklaarde op 25/07/1919:
"Hij heeft 2½ maanden gewerkt aan 30 pfenningen per dag. Hij is overleden ten gevolge der slechte behandeling te Arnaville den 27 januari 1917 en begraven te Arnaville den 28 januari 1917. Hij heeft veel slagen en mishandelingen opgeloopen door onderofficier Suys, 4e Cie. te Arnaville, hij heeft veel geleden aan honger en koude. Drie dagen voor zijn dood ging hij zich ziek melden, doch werd van der hand gewezen en door onderofficier Suys op onmenschelijke wijze geslagen. Alsdan is hij gaan werken alhoewel hij geen weg kon, hij heeft daar op ’t werk in den sneeuw gelegen, men mocht hem niet helpen en is daar liggen vervriezen, alsdan is hij s’ anderendaags overleden."
· Voorschot van 150 fr op 06/03/1920.

Uit "Het verhaal van Alfons Callebaut"

Op 27 januari stierf één van de jongens die ziek van het werk was terug gekomen. Zijn naam was Frans Van Ransbeke , alias ‘Sooi zeel’. Zijn lijk bleef op zijn brits in de barak liggen tot de volgende dag.
Op 28 januari werd de koude nog erger. Ze deden hun werk in de ‘stube’ van de Duitse wachters.
Om 16.50 werd het lijk van Frans Van Ransbeke naar het kerkhof in Arnaville gedragen. De grof getimmerde kist werd door 4 lotgenoten gedragen. Twintig anderen volgden en 2 Duitse wachters sloten de droeve stoet.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Emiel Van Rossem, ° Nieuwerkerken 26/05/1896 - † Aalst 16/12/1918, tabakbewerker, Merestraat 7;
· Opgeëist op 16/10/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 19 en 16, 4e Compagnie als spoorwegarbeider.
· Verbleef in Le Cateau en Wassigny.
· Kwam vrij op 05/09/1917.
· Zijn moeder, Scheerlinck Victorina, verklaarde op 22/07/1919:
"Hij heeft gedurende 320 dagen gearbeid aan de grondwerken aan 30 pfenningen daags. In Wassigny is hij ontvlucht maar terug te Ninove aangehouden, waarvoor hij gestraft wierd met 3 dagen prison. In ziekenlijken toestand te huis gekomen, ten gevolge zijner mishandelingen en is overleden te Aalst den 16 december 1918."
· Voorschot van 150 fr op 09/03/1920.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Pieter Verpeten, ° Moorsel 01/07/1887 - † Vadencourt 17/01/1917 , hopbewerker, Moorselbaan, koer Backaert;
· Opgeëist op 16/10/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 19, 3e Compagnie als arbeider.
· Verbleef in Le Cateau en Vadencourt.
· Zijn vader, August, verklaarde op 29/07/1919:
"Pieter heeft 2½ maanden gewerkt aan 30 pfenningen per dag. Hij heeft onmenschelijke mishandelingen en slagen ondergaan, doch ik weet niet door wie. Hij is overleden den 17 januari 1917, waar zijn kameraden hem gevonden hebben in ’t water drijvende langs den kant te Vadancourt. Of hij zich zelven verdronken heeft of er in ’t water geworpen is, zulks kan ik niet zeggen".

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Bron:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers

[Alostum]

Philemon Vlassenroot, ° Aalst 21/03/1899 - † Onville 29/12/1916 , vellenbewerker, Binnenstraat 134;
· Opgeëist op 09/11/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 28, 3e Compagnie n° 235 als grondwerker.
· Verbleef in Onville.
· Zijn vader, Gustaaf, verklaarde op 15/07/1919:
"Den 29 december 1916 zat hij met eenigen zijner makers, zich rond een vuur te warmen, toen eensklaps een dezer manen rechtsprong, eene spade nam en er mede op het hoofd sloeg van mijn zoon. Deze was op slag dood, den dader die zinneloos was geworden en is samen met mijn zoon weggevoerd geweest en is begraven te Waville".
· Voorschot van 150 fr op 01/03/1920.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Petrus Leo Vonck, ° Aalst 14/10/1892 - † Aalst 25/11/1918 , hovenier, Grote Bolleweg 19;
· Opgeëist op 16/10/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 19 als spoorwegarbeider.
· Verbleef in Le Cateau.
· Kwam vrij eind mei 1917.
· Zijn schoonvader, Van Geirt, verklaarde op 16/07/1919:
"Van Aalst is hij ontvoerd geweest naar Le Cateau waar hij ontlast is uit hoofde van ziekte. Hij heeft 5 maanden gewerkt aan 30 pfenningen per dag. Einde mei 1917 is hij in ziekelijken toestand naar huis gebracht. Hij heeft schrikkelijk veel slagen en mishandelingen onderstaan, doch door wie kan ik niet verklaren, ook heeft hij veel geleden aan honger en koude. Hij is 2 maanden in ’t hospitaal te Le Cateau geweest met een bronchite chronique en met een kwaad been, voortskomende door de mishandelingen, den honger en de koude die hij er geleden heeft, niet meer in staat zijnde tot werken is hij ontlast. Thuis gekomen is hij standvastig onder handen van Dr. Van de Velde en Schelfhout geweest en tengevolge der ziekte opgedaan in zijn ballingschap is hij te Aalst overleden den 25 november 1918".
· Voorschot van 150 fr op 10/03/1920.

Pierre Leon Vonck, ° Aalst 14/10/1892 - † Aalst 26/11/1918, fabriekwerker, Oude Dendermondsesteenweg 231;
· Opgeëist op 16/10/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 19 en 16, 3e Compagnie als spoorwegarbeider.
· Verbleef in Le Cateau en Wassigny.
· Zijn vader, Gustaaf, verklaarde op 25/07/1919:
"Hij heeft 5 maanden gewerkt aan 30 pfenningen per dag. Den 16 maart 1917 is hij ziek naar huis gestuurd. Hij heeft slagen opgeloopen en groote mishandelingen onderstaan, doch ik kan niemand noemen. Hij heeft ook veel geleden aan honger en koude. Terwijl het hard vroor moest hij een buis waardoor water liep vasthouden en was hij als in eene ijsklomp herschapen, daardoor kon hij niet meer werken en dan sloegen ze hem op een onmenschelijke wijze en is hij naar ’t hospitaal overgebracht geweest, de doktoor verklaarde hem dat hij leed aan spierverlamming en niet meer kon genezen. Alsdan is hij doodziek naar huis gestuurd. Thuis zijnde is hij verzorgd door Dr. Bolle en later door Dr. Daelman. Doch er was niets meer aan te doen, hij verkween langzaam meer en overleed eindelijk na veel te hebben geleden den 26 november 1918".

Het betreft hier tweemaal dezelfde persoon, zowel de vader als de schoonvader legden een verschillende verklaring af.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Alexander Waegemans, ° Aalst 06/01/1886 - † Labry 25/02/1917, ijzerbewerker, Peperstraat 38;
· Opgeëist op 09/11/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 28, 2e Compagnie n° 175 als grondwerker.
· Verbleef in Onville, Charleville en Labry.
· Zijn echtgenote, Clementine Tombeur, verklaarde op 17/07/1919:
"Alexander heeft 3 maanden gewerkt aan 30 pfenningen per dag. Hij heeft schrikkelijk veel slagen en mishandelingen opgeloopen en ook veel geleden aan honger en koude. Tengevolge der mishandelingen, de ontberingen, het lastige werk, den honger en de koude die hij er geleden heeft is hij ziek geworden en door danig lijden en verdriet is hij na 3 dagen in ’t hospitaal verbleven te hebben te Labry overleden en begraven de 25 februari 1917".
· Voorschot van 150 fr op 02/03/1920.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Petrus Clement Wasteels, ° Aalst 20/12/1896 - † Labry 27/04/1918, polisseur, Geraardsbergsesteenweg, ingang Boterberg;
· Opgeëist op 09/11/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Werd ingelijfd in het Z.A.B. 28, 4e Compagnie als grondwerker.
· Zijn vader, Josephus, verklaarde op 23/07/1919:
"Petrus heeft ons nooit de minste inlichtingen over zijn verblijf verschaft. In de firma Messing is hij door een spoorwegongeval gewond geweest. Ten gevolge zijner verwondingen heeft hij 8 maanden in het hospitaal verpleegd geweest en is overleden in het hospitaal van Labry den 27 april 1918".
· Voorschot van 150 fr op 05/03/1920, ontving 250 fr schadevergoeding op 12/12/1924.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376

[Alostum]

Severinus Wauters, ° Aalst 07/12/1897 - † Vadencourt 03/09/1917 , fabriekwerker, Grote Bolleweg 46;
· Opgeëist op 16/10/1916 op bevel van de Kommandantur, door Luitenant Forck.
· Verbleef in Le Cateau, Wassigny en Vadencourt.
· Zijn moeder, Sidonia Meert, verklaarde op 10/07/1919:
"Severinus heeft 11 maanden gewerkt aan de spoorwegen aan 30 pfenningen per dag en heeft nooit willen teekenen om vrijwillig te werken. Hij is nooit ontvlucht geweest. Hij is gesneuveld te Vadencourt, getroffen door de bommen der vliegers en te dien gevolge den 3 september 1917 overleden. Daar hij hardnekkig weigerde te teekenen als vrijwilliger wierden ze gelogeerd in de barakken die gedurig onderhevig waren aan de bombardementen der vliegeniers en ze mochten niet gaan vluchten en zoo komt het dat hij met menigvuldige zijner kameraden om het leven kwam. Hij heeft uit hoofde zijne weigering van te teekenen schrikkelijk veel slagen bekomen en ook veel geleden aan honger en koude. Hij heeft 4 weken in ’t hospitaal geweest, niet door ziekte maar van de mishandelingen en de slagen die hij heeft onderstaan. De personen die hem zoo gedurig mishandelden kan ik niet noemen".
· Voorschot van 150 fr op 10/03/1920.

Bronnen:
VAN NUFFEL, PETRUS, Gedenkboek der Aalstersche Burgerlijke Slachtoffers
MEERT, DIRK, Aalst 1914-1918. Aalstenaars als slaven weggevoerd, Aalst, 2013
S.A.A. - Dossiers, formulieren en registers van de Bond der Opgeëisten
K.L.M. - Fonds Moskou dozen 3388, 3376