opgeëist in 1943

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 03:44 pm

’t Is van uw geburen dat ge het moet hebben.


Sinds de wet op de verplichte tewerkstelling was in 1943 de toestand nog verergerd. In die zin dat collaborateurs die iets tegen een persoon hadden, hem heel gemakkelijk lieten oppakken en wegvoeren naar Duitsland.

Dagelijks werden er bewijzen geleverd dat macht niet in ieders handen mag gegeven worden. Dat de meest onbenullige personen van het ogenblik dat ze iets of wat van macht hebben een gevaar voor de anderen worden.
Spijtig genoeg zijn wij van zo een judas ook het slachtoffer geweest.

Het was 15 juni, gij waart juist een week oud, uw pa was ’s morgens naar zijn werk vertrokken en was van uit de depot op de Gentsesteenweg vertrokken om de café’s te bevoorraden. Hij had al enkele klanten gedaan en bevond zich zo rond 10 uur in de café Roxy op de hoek van de Schoolstraat en de N. de Tièrestraat.

Plots werd hij op de straat aangesproken door Pierre H., een hevige nazie.

Beiden waren opgegroeid in de Kluyskensstraat maar om één of andere reden nooit vrienden geweest.

Op de vraag waarom hij nog altijd in Aalst was, antwoordde uw pa dat hij werk had, pas vader geworden was en zeker niet van zin was om voor de Duitsers te gaan werken. Hierop draaide hij zich om en deed verder met zijn werk. Wel hoorde hij P.H. nog mompelen dat daar wel eens spoedig verandering in zou komen.

Terwijl uw pa met de cafébaas aan het afrekenen was en het voorval al min of meer vergeten was, ging plots de deur open en kwamen er twee man in uniform naar hem en vroegen of hij Emiel Kiekens was.

Toen hij dit bevestigde, kreeg hij het bevel mee naar buiten te gaan. Daar werd hij in een wachtende auto geduwd en meegevoerd richting Esplanadeplein naar het gebouw van het St. Martinuscollege waar de “Kommandatur” gevestigd was.

Aan de hoek van het plein en de Vrijheidstraat stond P.H. Toen ze hem voorbij reden vertraagden ze even zodat hij in de auto kon kijken en na een knik van hem reden ze verder.
Op het bureau van de Duitsers moest uw pa een reeks vragen beantwoorden en werd hij onder allerlei bedreigingen verplicht zijn aanvraag voor werk in Duitsland te ondertekenen.

Hierna reden ze met hem naar ons thuis. Hier kreeg hij enkele minuten om wat kleren bijeen te scharrelen, mij ondertussen uitleggend wat er gaande was.

Na ons beiden nog even stevig vast genomen te hebben verdween hij terug in de auto terwijl hij riep: “ge moet niet ongerust zijn, ’t zal niet lang duren!”


Het heeft twee jaar en twee maand geduurd en ik ben heel dikwijls ongerust geweest.

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 04:04 pm

Overleven

Hoelang ik daar totaal van de kaart gezeten heb weet ik niet, maar het was door uw huilen van honger dat ik terug in de werkelijkheid kwam. Daar zat ik, alleen met een kind van een week en zonder werk..
Al wenend heb ik je dan eten gegeven en zijn we naar de Kluyskensstraat bij de schoonouders gegaan. Op echt veel begrip moest ik daar niet rekenen want uw pa zijn jongere broer Edgard en schoonbroer Alfons waren al als vrijwilligers naar Duitsland getrokken en volgens wat die vertelden als ze op verlof kwamen, was het daar nog zo slecht niet en verdienden ze meer geld dan hier in Aalst.

Later die week ben ik dan te weten gekomen dat zijn bestemming Hamburg was
en dat hij er samen met andere opgeëisten naar toegebracht werd in lege kolenschepen terwijl vrijwilligers met de trein konden reizen.
Wij moesten ons hier ondertussen proberen te redden met de rantsoenzegels en het beetje spaargeld dat we hadden.
Te voet met u in de koets ben ik dan naar Lede getrokken waar er gemakkelijker aan melk kon geraakt worden
.
Maar na een paar dagen zijn we terug gekeerd naar Aalst.
Hier ben ik dagen in zeer grote paniek geweest.
Ik had gehoord dat voor de Nederlandse kust de Engelsen een luchtaanval uitgevoerd hadden op kolenschepen op weg naar Hamburg. Dat verscheidene ervan, die opgeëisten aan boord hadden, gezonken waren. Maar dat men geen namen van slachtoffers kon geven.
Op het eind van de maand heb ik dan eindelijk een brief van uw pa ontvangen waarin hij schreef dat hij op een scheepswerf te werk gesteld was, niet in verlof mocht komen, maar wel af en toe geld kon afsturen op iemand anders naam of het kon meegeven met iemand die in verlof kwam.

Hij was ginder in gezelschap van nog enkele Aalstenaars: Charles Huylebroeck, de gebroeders Cooman: Evarist en ”Peggy” bekend als de tubaspeler van het muziek van de pompiers, Charles Crets, zijn zuster Rosa Crets en haar man Firmin, die later de café “ Melody” op de hoek van Molendries en Hoge Vesten open gehouden hebben.
Een paar weken later arriveerde ook uw oom Edgard die zijn overplaatsing naar Hamburg aangevraagd had…

Eind juli en begin augustus zag gedurende vier dagen de lucht hier bijna zwart van de geallieerde bommenwerpers die op grote hoogte richting Duitsland overvlogen.
De volgende dagen vertelden mensen die in het geheim naar Engelse radioprogramma’s luisterden dat grote Duitse steden waaronder Hamburg met brandbommen, een nog nooit toegepaste techniek, in brand stonden en bijna letterlijk met de grond gelijk gemaakt waren.

De ongerustheid die me dan overviel is niet te beschrijven, leefde uw pa nog, was hij gewond of niet… honderden vragen waar geen betrouwbaar antwoord op was of kon bekomen worden want volgens Duits gezinden was het niet zo erg en door de anderen werd het nog alle dagen aangedikt.

Tot dan eindelijk zijn brief kwam waarin hij schreef dat van de Aalstenaars spijtig genoeg Charles Huylebroeck in de bombardementen gebleven was, maar de rest het overleeft had.

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 04:16 pm

Voetbalclub Hamburg.


Terwijl zij het op de scheepswerf moesten stellen met enkele sigaretten per dag, zat die kerel uit Roeselare bijna uitdagend de één na de andere te paffen. Vragen naar een sigaret of hoe hij er aankwam was nutteloos hij antwoordde zelfs niet. Dit werkte al enkele tijd op uw pa zijn zenuwen en hij besloot die kerel in het oog te houden.

Zo merkte hij op dat deze ’s avonds regelmatig de overzet nam naar Blanckenese een zomer residentiewijk gelegen aan de overzijde van de Elbe, te vergelijken met St. Anneken in Antwerpen.
Men kon ’s avonds in Hamburg naar vele plaatsen trekken maar naar een sinds de bombardementen bijna volledig verlaten villa wijk gaan dat kwam toch eigenaardig over.

Dus de volgende keer zat hij ook op de overzet zonder dat de West-Vlaming hem gezien had,
aan de overzijde begaf deze zich naar een villa aan het strand gelegen.
Het was een villa die, om ze tegen springvloed te beschermen, op palen gebouwd was met een groot terras langs de waterzijde. Het was hierop dat de man een gesprek had van een paar minuten met een Duitser, waaruit uw pa die zich onder het terras verscholen had kon opmaken dat het de leverancier van de tabak was.

Na het gesprek ging de Vlaming terug richting overzet en verdween de Duitser landinwaarts
gevolgd door uw pa. Op de openbare weg gekomen sprak uw pa de Duitser aan. Van de verrassing gebruik makend, vertelde hij wat hij gehoord had er onmiddellijk aan toevoegend dat hij ook tabak wou kopen. Zelfs aan een hogere prijs maar dan alles en zonder nog te verkopen aan de man van Roeselare. Na dat hij hem op de eerste levering twintig mark als voorschot aanbood, hapte de Duitser toe en werd plaats en datum van levering afgesproken.

Doordat uw pa op de scheepswerf goed geld verdiende maar officieel niets naar huis kon sturen beschikte hij over voldoende marken maar hiermee was niet alles te koop terwijl met tabak werkelijk alles te verkrijgen was.
De Duitser, een verantwoordelijke van het goederenstation van Hamburg, leverde de tabak in onversneden bladeren en uw pa en nonkel Edgard versneden die dan en maakten pakjes van 100 gr. en 200 gr. Deze verkocht of ruilde hij dan voor onder andere: echte koffie; alcohol van 90% alleen bij de apotheker te verkrijgen; wit brood en melkerijboter; taarten …zijn kast puilde uit. Een oude Duitse zeeman die de stelen van de tabak kreeg om in zijn pijp op te roken, noemde hem de rijkste man van Duitsland toen hij eens de voorraad zag.

Een bewijs van ziekte met toelating de woning te verlaten en geschreven door de controlearts van de werf kostte hem twee pakjes van 200 gr. Hiermee kon hij zich overdag, wanneer er meer volk op straat was, gemakkelijker verplaatsen.

Zo had hij die dag in december een afspraak in een glazen straat van Hamburg. Er was echter die nacht een bombardement geweest en zijn man was nog niet aanwezig. Terwijl hij in een portaal stond te wachten kwamen er twee “Feldgendarmen” op hem af en vroegen hem zijn papieren, ziende dat hij Belg was moest hij ook zijn valies te openen.
Tien kilo samengeperste tabaksbladeren en 50 pakjes van 100 gr kwamen te voorschijn, met als resultaat een allesbehalve zachte verplaatsing naar het politiebureau.

Terwijl de gendarmen de valies op een bureel opengooiden moest uw pa met zijn gezicht naar de muur staan . Het zien van zoveel tabak moet de aanwezige agenten enorm gefrustreerd hebben. Want het volgende uur heeft hij zoveel schoppen en stampen gekregen dat hij dacht dat de voetbalploeg van Hamburg aanwezig was.

Tijdens zijn ondervraging hield hij zich steeds aan dezelfde verklaring: hij had die tabak op de scheepswerf van een marine officier voor een prijsje kunnen kopen en wou die in de stad komen ruilen voor degelijke winterkleren, want wanneer hij ging zwartverkopen kleedde hij zich altijd in lompen en schoenen waar bijna de zolen afhingen.

Toen hij op de vraag of hij vrouw en kinderen had, bevestigend antwoordde kreeg hij als antwoord dat hij die zeker nooit meer zou zien. Hierop werd hij vastgenomen en naar een cel gebracht.

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 04:27 pm

Prettige eindejaarsfeesten.


Het was in de week na kerstmis van 1943 dat ik een meer dan alarmerend bezoek kreeg.
Veel werkvrijwilligers waaronder Firmin en zijn vrouw waren naar huis gekomen voor het eindejaar.

Toen er gebeld werd en ik opendeed stond Firmin daar, denkende dat hij het een of ander van uw pa bij had vroeg ik hem binnen te komen.
Hetgeen hij bij had was alles behalve plezierig, niet goed wetende hoe het mij te vertellen kwam ik met horten en stoten te weten dat uw pa al meer dan veertien dagen in de hoofdgevangenis van Hamburg zat. De aanklacht was zwarthandel en dan nog met tabak een zeer zeldzaam en dus zeer duur geworden artikel.

Hij was ’s morgens vertrokken naar het centrum van Hamburg en was ’s avonds niet weergekeerd, het was pas in de loop van de volgende dag dat via het werk, waar de politie contact met opgenomen had, ze vernomen dat hij aangehouden was.
Op mijn vraag hoe ernstig het was kon hij enkel zeggen dat gezien uw pa als niet vrijwillige werker zeker in geen goede papieren zat.

Omdat men vanuit Hamburg geen hulp kon bieden, gaf hij mij de raad dringend bij onze kennissen in Aalst rond te zien en er niet te lang met te wachten.
Op hulp van mijn schoonouders moest ik niet rekenen, de bazen van uw pa waren niet Duits gezind en hadden dus hiervoor geen contactpersonen.
Dus ging ik teneinde raad naar onze vroegere stamcafé de Palace om de patroon Isidoor in te lichten en hij eens raad te vragen aan de klanten die van alle partijen waren.
Een paar dagen na nieuwjaar vertelde hij mij dat ik eens moest langs gaan bij Luc.D.B. die uw pa reeds vele jaren kende.

Hij was geen Nazist maar een zeer gekend Vlaming met veel invloed. Toen ik hem mijn verhaal deed, bevestigde hij dat uw pa in zeer slechte papieren zat maar dat hij alles in het werk zou stellen om hem uit de gevangenis te krijgen.
Dezelfde week liet hij me weten dat hij had gesproken met het hoofd van de Kommandatur en deze hem een naam gegeven had waar hij met zijn groeten moest naar schrijven. Dezelfde dag nog had hij er een brief naar gestuurd.

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 04:30 pm

’t Zijn alleen bomen die…….


In afwachting van een mogelijk proces kwam hij in een cel terecht waar reeds een gevangene zat, die naar later bleek ter dood veroordeeld was en ieder ogenblik van de dag kon weggehaald worden om op de binnenkoer waar zij via een kleine venster uitzicht op hadden, opgehangen te worden.

Over dag hoorden ze geregeld het openvallen van het valluik van de galg al dan niet vooraf gegaan door de laatste kreten van de veroordeelde en tijdens de nacht moest hij zijn celgenoot van zijn lijf houden gelijk die angstaanvallen kreeg.
Daarbij nog het feit dat bij luchtaanvallen de gangen waar de cellen in uitkwamen nog eens extra afgegrendeld werden deden hem zekere dag tijdens de uitdeling van het eten vragen of hij mocht werken in de gevangenis.

De rest van zijn gevangenschap moest hij de gangen boenen, later heeft hij nooit nog een werk intensiever uitgevoerd, uren kon hij dweilen en opdrogen.
Omdat zijn werk zo goed was mocht hij op een bepaald ogenblik ook helpen bij het uitscheppen van het eten.

Met etenstijd reed hij van cel tot cel met een karretje met daarop een ketel met een waterige soep en een mand met stukken brood, bij het openen van de “spiekschuif” moest de gevangene zijn gamel geven en werd er door een cipier een lepel soep ingekiept met een stuk brood waarna de schuif terug dicht ging.

Op zekere dag tijdens de uitdeling zag hij in een cel een gezicht dat hij nooit meer zou vergeten namelijk de officier die hem de cel ingedraaid had en die wegens zwarthandel ook veroordeeld was. Het zijn alleen bomen….

Op 5 februari werd hij dan plotseling uit zijn cel gehaald en meegenomen naar de bureau waar hem een papiertje overhandigd werd en de melding dat hij kon vertrekken.

In de sneeuw arriveerde hij op de scheepswerf in zijn zelfde lompen maar slechts met ene schoen hij werd er door de Aalstenaars ontvangen op een sneeuwballen aanval.

Nog dezelfde avond vertrok hij naar de andere kant van de Elbe waar hij op zijn contactadres vernam dat zijn leverancier uit schrik zelfmoord had gepleegd.

[Alostum]

Geplaatst: 19 Jun 2011 04:34 pm

Een Aalstenaar getuigen van wereldgeschiedenis.

Wat ik nu vertel zijn belevenissen van mijne man, maar als zijn vrouw ben ik toch getuige geweest van zijn moeilijke verwerking ervan.
In augustus ’45 was hij dan eindelijk na twee jaar en twee maand thuis, fel vermagerd, want juist voor de bevrijding door de geallieerden was hij zeer zwaar ziek geweest.

Later vertelde hij aan de klanten in ons café over zijn angsten en gevoelens.


Van de geallieerde luchtaanvallen op Hamburg, vooral de vier beruchte in de nachten van 24- 27- 29/7 en 2/8/43, met als gevolg: 40.000 slachtoffers vooral vrouwen, kinderen, ouderlingen maar ook veel Vlamingen die er verplicht of vrijwillig te werk gesteld waren.
Bombardementen met fosfor brandbommen die zoals later zou blijken niet op de haven of industrie maar op de stad zelf gericht waren en die een vuurstorm van 20 vierkante kilometer veroorzaakten waar letterlijk alles brandde.
Brandende mensen die in de Elbe sprongen en wanneer ze boven water kwamen verder brandden. Door de bommen open gescheurde gebouwen waar men mensen zag op de verdiepen zitten of in paniek te pletter springen, brandende dieren, bomen, een complete hel.
Gedurende negen dagen zou Hamburg branden, overdag zag men de zon niet van de rook die opsteeg en ’s nachts kon men zijn krant lezen in’t licht van de vlammen. “ Van op een stoel kon men nadien over de ganse stad zien.”


Of van hun bevrijding en de behandeling door de geallieerden, die alle Vlamingen als collaborateurs beschouwden. En hen op de terugweg naar huis verplichtten om samen met de gevangen genomen SS bewakers Bergen-Belzen te ‘’ONTRUIMEN’’.
Een plaats van schande voor de mens, een kamp met 50.000 op stapels gegooide uitgehongerde en gemartelde doden en met tot op het bot uitgemergelde overlevenden waarvan men de overgrote meerderheid terug moest leren eten.

Wat wel in beide gevallen hetzelfde was, zowel voor de slachtoffers van de bombardementen als die van het kamp was hun begraving: grote met bulldozers uitgegraven putten waar de naamloze lichamen in terecht kwamen en die na het overvloedig overgieten met ongebluste kalk terug dicht gegooid werden, dit dagen en dagen na mekaar, put na put.
Het enige verschil was dat in Bergen-Belzen de lichamen één voor één in de putten gelegd werden in aanwezigheid van aalmoezeniers.
.
Wanneer hij dan met vertellen stopte, was het altijd een paar minuten stil. Alsof men alles even moest verwerken. Daarna waren ze het allen eens dat oorlog het wreedste op aarde is, met altijd de kleine man als slachtoffer.

“In de periode ’40-‘45 zijn er in het totaal op Hamburg 213 luchtaanvallen door 17.000 vliegtuigen geweest en werden er 10.000 springbommen en 1,6 miljoen brandbommen gedropt. De brandbommen zijn voor het eerst in een oorlog en enkel tijdens die vier beruchte nachten gebruikt. “

Meer details - www.Bombenangriffe auf Hamburg
- google:De dag dat water brandde. Albert Metselaar
- Wiesenthal center Bergen-Belzen

[willykiekens]

ik heb deze week op NOS een herdenking gezien over de bevrijding van het concentratiekamp Bergen-Belsen; waarin ze naast beelden uit die tijd ook een virtuele voorstelling lieten zien van het kamp,dit is totaal virtueel gereconstrueerd met barakken, latrines, crematorium enz...Het kamp zelf is nu een oase van bomen ,bloemen en gras waar niets, buiten de uitgestrektheid, nog aan de gruwelen doet denken.
Waarom zoveel belangstelling in Nederland: hier zijn ook veel Nederlanders waaronder veel joden, zoals Anne Franck, gestorven.
Ik moest dadelijk aan de oorlogsverhalen van mijn vader denken, hierboven beschreven o.a. zijn, samen met de andere vermelde Aalstenaars, hulp aan de bevrijding van het kamp. Hoe komt het dat deze gruwelijke tijd meer in de belangstelling is in de andere Europese landen en er hier bijna angstvallig wordt over gezwegen of nog erger wordt geminimaliseerd. De schoolgaande jeugd weet praktisch niets over de beide WO; in feite wanneer ik terugdenk aan mijn schooltijd was het dan ook vrij miniem wegens nog te recent, wat ik er van weet komt van mijn ouders en hun omgeving en later zelf opzoeken, dus in feite vrij subjectief want voor de ene familie was het een glorierijke overwinning en voor de andere een smadelijk nog steeds niet verkropt verlies.
Welke politieker zei ook alweer:"België is een apenland."

[Jerommeke]

Willy, ik moet je volledig gelijk geven.

Mijn oom is omgekomen in het concentratiekamp van Neuengamme.
Mijn opzoekingen in België leverden niets maar dan ook niets op.
Verdere opzoekingen in Nederland leverden alle gegevens op, o.a. een kopie van zijn "Häftlings karte" en een kopie van zijn overlijdensakte.

Op TV gezien bij de herdenking van de bevrijding van het kamp Westerbork in Nederland, twee deportatiewagons zijn volledig gerestaureerd en tentoongesteld als monument in het voormalige kamp.

In Breendonk en het executieoord Oostakker staat ook dergelijke deportatiewagon, erbarmelijk hoe ze erbij staan, hout bijna volledig verrot en ijzer bijna volledig opgeroest. Triestig.