Archeologie hoek Korte Zoutstraat/Zonnestraat/Keizersplein

[Alostum]

Geplaatst: 26 Okt 2013 12:10 pm

Zoutstraatpoort en omgeving: enkele jaartallen

1292 eerste vermelding Zoutstraat

1324 eerste vermelding van de Zoutstraatpoort: ter soutstraetbrucchen

1395 vermelding van de Zoutstraatpoort/valbrug en de vesten

1397 vermelding de Blauwe toren…uuten blauwen toren, genoemd naar de kleur van het materiaal waarmee hij opgetrokken was…eveneens was dit de sterkste toren van de stad en werd ze als militaire gevangenis gebruikt.

1424 eerste vermelding van de Korte Zoutstraat

1430 waterpoorte up de Zoutstraetveste

1475 vermelding Karmelietenvesten

1672 vermelding van de blauwe poort in een renteboek van het hospitaal

1683 de resterende bolwerken worden te koop aangeboden ( Geeraert vander Maeren koopt de Zoutstraatpoort )

1695 word de brug bij de Zoutstraatpoort en de steenweg vernieuwd

1695 Majoor Barré verblijft in herberg Swaene buiten de Zoutstraatpoort

1700 planten van doornhagen, populieren, lindebomen en aangepunte palen ter versterking van de grachten…

1750 slopen van het vaste brugdeel en eerste overwelving van de Hoezebeekcollector: straatgedeelte?

1758 verkoop van de populieren die op de vesten staan

1761 het effen van de grond tussen de Zoutstraatpoort en Nieuwstraatpoort

1760 bouwen van de eerste woningen in het verlengde van de Zoutstraat ( rooilijn zoals wij die nu kennen, woningen die er nu nog staan zijn het hoekhuis, Zonnestraat/Zoutstraat en de droogkuis/immo woning, herberg De Vier Winden )

1766 werden de vesten geplaveid

1776 aankoop van de eerste gronden door particulieren aan de vesten

1791 eerste huizen op het Keizerlijk Plein

1792 de oude stadsgracht word overwelfd

1857 eerste riool van de Markt naar Lange/Korte Zoutstraat-Hoezebeekcollector

1858 riool van de Pontstraat – Zonnestraat – Keizerlijk Plein

1873 riool vanaf de Geraardsbergsestraat naar de Hoezebeekcollector

1900 openbare urinoir aan de Zoutstraatpoort

2013 archeologische opgravingen Zoutstraatpoort

bron: eigen archief, internet en deze site

stephane

[Alostum]

Geplaatst: 26 Okt 2013 05:52 pm

De in het overzicht vermelde overwelving van de stadsgracht behelst allicht de tweede gracht, die achteraan in de tuinen van de nieuwe huizen lag (of midden in de tuin als ze een diepe perceel verworven hadden). De twee grachten zijn goed te zien op oude stadsplannen. De hoofd-stadsgracht lag immers op het huidige plein, tegen de stadsmuur, en was toen al weg (grond geëffend en gekasseid)

[Alostum]

Geplaatst: 26 Okt 2013 09:05 pm

Jan,

Kan je me vertellen over welke oude plannen je het hebt, en waar ik die zou kunnen vinden. Ik ken enkel De Ponthier en Popp. Zijn er misschien ergens kadasterkaarten van voor 1818 raadpleegbaar?

[Alostum]

Geplaatst: 26 Okt 2013 09:45 pm

De dubbele gracht is duidelijk te zien op het stadsplan in vogelperspectief van Sanderus, 1649. Gemakkelijk op het internet te vinden. Ook de torens van de karmelietenvesten, die de archeologen nu gaan proberen te detecteren, staan op dit plan.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Nov 2013 03:22 pm

In een poging de opgegraven Zoutstraatpoort nog wat aanschouwelijker voor te stellen was ik begonnen met het maken van een maquette.
Op basis van het GRB-plan, de vele foto's en de door mij gemaakte tekening moest dit te doen zijn mits ik gebruik zou maken van de tekening van de stadspoort zelf. Er bestaan namelijk pentekeningen van alle stadspoorten en ik dacht dat ik daar ooit ergens een JPG-kopie van had gekregen. Nu blijkt dit inderdaad zo te zijn maar zijn dit zeer kleine bestanden, niet uit te vergroten.
Nu lanceer ik hier daarom een oproep: beschikt er iemand over kopien of JPG-bestanden van deze poorten, vooral dus de Zoutstraatpoort, die goed te bekijken zijn en waarop ik mij dan kan baseren om een model te maken.
Door de zeer kleine tekeningen waarover ik beschik kan ik ook de naam van de tekenaar niet achterhalen.
Alle hulp is welkom waarvoor dank bij voorbaat.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Nov 2013 07:10 pm

zie: http://aalstwaarisdetijd.forumup.be/vie ... arisdetijd

Ik kan u desgewenst een jpeg kopie bezorgen.

De originele pentekeningen die ik heb zijn in A3 formaat.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Nov 2013 09:19 pm

Nog enkele datums gevonden:

1405 de valbrug werd vernieuwd
1448 de torens werden met schaliën bedekt

na 1750 werden het 'water der stadsvesten' verpacht om er vissen op te houden...

1976 bij werken werden delen van de stadswal opnieuw blootgelegd ( wie weet hier nog iets over? )

stephane

[Alostum]

Geplaatst: 09 Nov 2013 09:48 pm

Mijne Heren en dames,

met mijn excuses, ik was weer te snel in het antwoorden zonder eerst goed te interpreteren wat ik zag.
De mij onbekende torentekeningen lijken mij van de Sanderuskaart te zijn, alleen is de Zoutstraatpoortbrug verkeerd geplaatst. Dus moet ik mijn opmerking herroepen.
Ik ga nu trachten een behoorlijke maquette te maken, niet echt mijn ding, maar toch waag ik het erop. Misschien geeft het me toch een nog betere kijk op de zaken zoals ik ze nu voor ogen heb.
Het zal wel wat tijd vragen, dus geen paniek, de foto's komen er wel.

[Alostum]

Geplaatst: 04 Dec 2013 09:13 pm

Bij mijn dagelijkse wandeling vandaag viel het mij op hoe snel de werken in korte tijd kunnen vooruitgaan.
Daar er omtrent de torens tussen de Zoutstraatpoort en de Gentse Poort weinig geweten is, is het nu van belang vrij kort op te werken te kunnen volgen om te zien of er toch niets van deze torens vrij zou kunnen komen te liggen. De sleuf die gegraven wordt is amper 3 à 4 meter breed en tot nu toe was er niets bloot komen te liggen, bewijs van de intense graafwerken die er in het verleden reeds gebeurd zijn (ook te zien aan de vele verschillende kleuren grondvolumes) voor allerlei nutsvoorzieningen.
Ik heb daarom een klein plannetje gemaakt waarop het stratenplan van GEOpunt overgenomen wordt in een aangepaste kaart (niet 100% OK maar geen bezwaar) geplaatst boven de Sanderuskaart voor het gedeelte van de kastanjevesten. Hierdoor wordt het iets makkelijker in te schatten waar ongeveer de torens zich zouden bevinden.



Het komt er op aan waakzaam te zijn gezien de torens, naar ik schat, ongeveer 4-6m doormeter moeten hebben gehad en men dus toch vrij dicht moet naderen met de uitgegraven schacht .Enkel de naar het centrum van de stad gekeerde zijde van het Keizersplein komt in aanmerking, gezien de ligging der poorten, dus heel veel speling kan er niet zijn, maar toch. De put is sneller dicht dan je denkt, het komt er dus op aan op het juiste moment op de juiste plaats te zijn, en daar hoop ik met dit kaartje iets klaarder te kunnen zijn qua locatie.
Ook de aard en afmetingen van de stenen kunnen indicaties zijn. Jongere stenen, voor toegangsputten, waterputten of brandputten, die er zeker ook zitten, zijn gewoonlijk kleiner van vorm en passen meer bij de moderne maatzetting van de bakstenen.

[Alostum]

Geplaatst: 05 Dec 2013 07:55 am

Bart spreekt hier over een brandput...

de betekenis:

Brandput
Waterput die bij brand een grote hoeveelheid water kan produceren.
Gevonden op http://www.encyco.nl/nol.php

Brandput
Put, geplaatst op een bluswaterriool, gevuld met water ten behoeve van de brandbestrijding. Rubriek(en): Brandbestrijding, Materieel, uitrusting en gebouwen, Preparatie
Gevonden op http://www.encyco.nl/nol.php

toen er nog geen ondergrondse waterleidingen gelegd waren, moest de brandweer ergens zijn (extra) water halen, meestal gebeurde dit dan via de Dender of een beek/gracht of een bestaande waterput.

op het Keizersplein is er zo een vergeten brandput opengelegd...juist voor het standbeeld van Boudewijn, richting Zonnestraat...enkele meters lang, een 2tal meter diep...de wanden in baksteen, één afsluitdek en een ondergrondse goot om het overtollige water in de riool te laten lopen...de put stond leeg en is ondertussen grotendeels verdwenen door de straatwerken.

de rijkelijke buurt zorgde ervoor dat er juist hier een brandput ligt/lag...naar mijn weten de enigste in Aalst

deze brandput was niet gekend door de oudere bewoners van deze straat...

bron: buurtbewoners

stephane