Archeologie hoek Korte Zoutstraat/Zonnestraat/Keizersplein

[Alostum]

Geplaatst: 05 Dec 2013 12:46 pm

ik begin te denken dat Stephane en Abu Bart stilaan meer gegevens over de Zoutstraat Poort aan het verzamelen zijn dan de betaalde archeologen; een dikke proficiat!!!!!!

[Alostum]

Geplaatst: 05 Dec 2013 05:57 pm

Ik wil hier enkel op zeggen dat ik, voor mij gesproken, probeer dezelfde zaak te dienen als de archeologen, nl. de geschiedenis van onze stad te reconstrueren. Weliswaar is mijn invalshoek verschillend van de hunne.
Ik probeer de geschiedenis vooral vanuit bouwkundige hoek te zien en dit zo visueel mogelijk voor te stellen aan iedereen.
Het verhaal van archeologen is dikwijls veel minder visueel interessant op potscherven, gebruiksvoorwerpen en kleding in het algemeen na. Dit interesseert dikwijls ook het grote publiek niet echt.
Maar een visuele voorstelling van de stadsmuren en wallen kunnen aanbieden, zo realistisch mogelijk op basis van waarnemingen, is mijn groot streven en maakt onze geschiedenis ook tastbaarder. Is deze voorstelling niet 100% omwille van het amateuristisch karakter van mijn speurwerk (ik mag trouwens ook niet echt gaan metingen doen op de sites),
het neemt niet weg dat het mij boeiender lijkt in een oogopslag te zien wat men anders in paginadikke boeken moet gaan lezen en interpreteren.
In dit opzicht probeer ik een maquette te maken op basis van foto's van de omgeving van de Zoutstraatpoort en de bestaande pentekening van de poort (auteur Van Eenoo?), om dan uiteindelijk realistisch ogende foto's aan te kunnen bieden. Doch graag wat geduld, ik ben er geen kei in.

B.t.w., deze namiddag waren de werkmensen, volgens mij werkelijk gevaarlijk, werk aan het doen bij het leggen van de riolering aan de zijde weg van het centrum, ter hoogte van het laatste vooruitspringend huis komend van de Zoutstraatpoort. De ondergrond was er zwaar verstoord door steenpuin en er bleef water doorsijpelen, veel meer dan het beetje dat tot nu toe te zien was. Vermoedelijk is de ondergrond onder dat laatste huis heel onstabiel en misschien zelfs wat uitgehold door het vele water dat daar vrij kan circuleren( misschien mede veroorzaakt door de overwelfde vest die daar kortbij loopt). Dit water moest weggepompt worden om de riolering te kunnen leggen. Als u de staat van de woning daar terplaatse eens goed bekijkt zult u begrijpen waarom ik er niet bepaald gerust in ben,
de gevel staat reeds langs alle kanten gescheurd en verzakt.

[Alostum]

Geplaatst: 08 Dec 2013 06:58 pm

Ik ben heden namiddag eens naar het brandweermuseum geweest.
Dit bevindt zich in Aalst op het industriepark Erembodegem (Industrielaan 23b). Het ligt er spijtig wat afgelegen maar is de moeite van het bezoek waard. Het reeds groot gebouw is veel te klein voor de schat aan materiaal en wagens van brandweer en de dienst 100 die er verzameld staat. Het materiaal komt niet enkel van Aalst, maar ook uit Vlaamse en Waalse steden en dorpen, het Brusselse alsook uit andere landen.
Ik kreeg er een spontane rondleiding van de Heer Verspaille, voorzitter van de organisatie die het museum beheert. Hijzelf is Aalsters brandweerman op rust maar is nog steeds begeesterd door de stiel. Ik was al zinnens het museum te bezoeken maar nu die brandput op het Keizersplein het daglicht weer eens had gezien wou ik er toch iets meer over weten.
Bij zijn weten waren er twee brandputten op de Vesten en is er verder nog één op de Grote Markt, naast het belfort. Er moet nog een toegangsdeksel bestaan, iets dat ik bij de eerst volgende gelegenheid ga opzoeken.
Deze brandput heeft een aantal jaren geleden problemen gegeven in de kelders van het belfort, doch is verder nog intact.
Tevens vertelde hij mij dat de brandweer vroeger water uit de stadsgracht haalde door het plaatsen van een 'schot' in de 'beek' ter hoogte van het nu afgebroken huis in de Maanstraat. Dit schot was daar ter plaatse aanwezig. Door deze tijdelijke afdamming kon men water uit de gracht oppompen.

PS. Het museum is te bezoeken op iedere 2e en 4e zondag van de maand van 13 tot 18 uur, is gratis, en men kan er ook in groep naar toe, eerst afspreken dan. Mailen kan via adres 'mail@privat-fire-brigade.be' of telefonisch op GSM 0475/317.295

Een aanrader voor een leerrijke winterse zondagnamiddag.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Dec 2013 08:52 am

ik denk dat Jules de derde generatie, na zijn vader Emiel en grootvader, bij de Aalsterse brandweer was. Hij was, samen met zijn ondertussen overleden broer, één van de stichters van het Aalsters brandweer museum dat pas de naam museum gekregen heeft na de verhuis uit de oude couverture gebouwen naar het huidig adres. De uren en dagen dat ze spendeerden aan het opzoeken en restaureren van waardevol materiaal zijn niet te tellen en dit allemaal op vrijwillige basis. Dit alles als herinnering aan de tijd dat brandweerman zijn nog geen beroep was, maar een dienst van bewoners, met meestal een zelfstandig beroep, aan hun medeburgers. Ik herinner me nog de tijd dat ze bij een brand toegestormd kwamen op de markt, te voet, met de fiets en zelf per auto en dan, met eerst een grote bel , later een sirene vanuit het stadhuis met de pompiersauto naar de brand reden terwijl ze hun brandweerkleding aantrokken.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Dec 2013 11:57 am

Ik denk, Willy, dat indien iemand met reporters- en/of journalistervaring eens een namiddagje spendeert aan een gesprek met Jules, er best een aardig boekje over de Aalsterse geschiedenis kan uit voortkomen, weliswaar van pompierkant bezien dan. Hij heeft een heel pak mensen gekend (de mij bekende pompiers van vroeger kende hij ook), en een hoop anekdoten er dan nog eens bovenop.

[Alostum]

Geplaatst: 09 Dec 2013 05:59 pm

zijn dochter heeft een paar jaren geleden in het thema "praten met ouders-grootouders" een verhaal geschreven over één van de grootmoeders, misschien is zij de ideale persoon om het pompiersleven van haar vader en grootvader te vereeuwigen; dat wordt eerder een trilogie. Zonder dan van hun eigen leven en het traiteursleven in één der mooiste "salons van Aalst te spreken.

[Alostum]

Geplaatst: 11 Jan 2014 11:12 am

Warme oproep om medewerking

Er werd ons gesignaleerd dat Solva weer aktief gaat worden op het Keizersplein. Het toilet is reeds geplaatst, dus mag men het bericht als waarheid nemen.
Dit betekent voor ons dat we waakzaam dienen te zijn op eventuele bovenkomende vondsten (hoofdzakelijk stenen). Hoe sneller we er bij zin, hoe beter we ons een beeld kunnen vormen van hoe het er vroeger uitzag. Onze enige degelijke bron, de kaart van Sanderus, laat nog veel speling toe in het situeren van de ligging van muren en torens.
Wie langs de Vesten passeert wil ik vragen, indien ikzelf niet aanwezig ben (ik kan daar ook niet continu zitten wachten), om een seintje te geven mocht hij of zij iets zien dat kan gelinkt worden aan de muren en/of torens.
Je kan dit via het forum op dit onderwerp, of rechtstreeks naar mijn mailadres abu.bart@gmail.com.
Het voordeel is ontegensprekelijk dat we sneller informatie gaan kunnen geven aan het forum over wat er nu juist te bekijken valt dan wanneer we op een antwoord van Solva gaan moeten wachten. Dat kan nog jaren duren als het slecht gaat.

Dus a.u.b. graag uw medewerking

[Alostum]

Geplaatst: 14 Jan 2014 02:07 pm

Vandaag 14 januari 2014 is een ploeg van archeologen (Solva) gestart met een 2de opgraving. De werkput ligt juist achter het standbeeld van Boudewijn.

Abu Bart als ikzelf gaan op regelmatige tijdstippen de opgravingen opvolgen en foto's nemen maar als iemand iets opmerkt laat het ons weten via dit forum.

Deze tekst verscheen vandaag op de site van Stad Aalst:

Stand werken:
Archeologische opgravingen op het Keizersplein

In het kader van rioleringswerken zijn archeologen van SOLVA aangesteld om archeologisch onderzoek uit te voeren op het Keizersplein. Dit onderzoek is voorafgaand aan de werken, die in verschillende fasen zullen worden uitgevoerd.

Nadat eerder de archeologen aan het werk waren op het kruispunt met de Korte Zoutstraat, is nu de tweede fase van het onderzoek gestart. Hiervoor graven de archeologen van SOLVA een deel van de centrale groenzone af. Een eerste toren van de stadsomwalling kwam al aan het licht. Ook de rand van de stadsgracht bevindt zich in de sleuf. Hieruit kunnen de archeologen afleiden dat het grootste deel van het huidige Keizersplein ooit een gracht was en dat de muur en de torens van de stadsomwalling zich aan de noordelijke kant van het plein bevonden.

Het historische kaartmateriaal werpt een interessante blik op wat mogelijk nog in de bodem zou zijn bewaard. Oude stadskaarten tonen aan dat parallel met het Keizersplein de 13de-eeuwse stadsmuur lag. Dit gedeelte vormde de verbinding tussen de Gentse poort, gelegen op het Vredesplein, en de Zoutstraatpoort. Over de volledige lengte stonden op vrij regelmatige afstand een zevental torens. Achter de muur was een straat gelegen, ervoor, buiten de stad, liep de stadsgracht.

Op de 18de-eeuwse kaarten worden geen poorten, torens en stadsmuren meer afgebeeld. Deze moeten dus toen al zijn afgebroken. Enkel de stadsgracht en de restanten van de bastions zijn hierop nog zichtbaar. Op de 19de-eeuwse kaarten zijn slechts enkele resten van de stadsversterking als littekens zichtbaar in het stratenpatroon.

Dat de stadsomwalling met bijhorende torens en poorten op het Keizersplein gelegen was, is dus geweten. Maar of de muur nu onder de straat, de huizen of de middenberm is gelegen, is zozeer de vraag. Ook de exacte situering van de Zoutstraatpoort was eerder vaag. Onderzoek naar deze relicten zouden niet enkel een meer exactere situering van de stadsomwalling geven, maar ook meer kennis opleveren over de opbouw ervan.

Een eerste onderzoeksfase vond plaats op het kruispunt van het Keizerplein, de Korte Zoutstraat en de Zonnestraat. In de werkput kwamen de restanten vrij te liggen van de voormalige Zoutstraatpoort. Deze bestonden uit twee ronde torens, opgebouwd uit stevige blokken kalkzandsteen. De afstand tussen beide torens bedroeg ca. 2,60 m, net breed genoeg voor een kar. Aan de buitenzijde ervan, in de richting van de Kalfstraat, is de stadsgracht gesitueerd. Hierin zijn twee bakstenen sokkels aangetroffen die kunnen worden geïnterpreteerd als de restanten van brugpijlers.
stephane

[Alostum]

Geplaatst: 14 Jan 2014 11:03 pm

voor de geïnteresseerden, vandaag werden een deel van de natuurstenen fundamenten blootgelegd van een der torens welke zich op de wallenmuur van de stad bevonden tussen de Gentse Poort en de Geraardsbergse- of Zoutstraatpoort. De beste leidraad is de kaart van Sanderus. Zoals het zich laat aanzien zou het om de tweede toren gaan geteld vanaf de Zoutstraatpoort.



Wat men ziet is het gedeelte van de toren dat vooruitstak tot in de stadsgracht. De rest van de fundamenten (kant van het stadscentrum) zijn verdwenen door vroegere grondwerken. Dit werd gecheckt door de archeologen.
De toren zelf zou grofweg een diameter (aan het ronde gedeelte) van 5 meter gehad hebben.



Ook van de muur zelf (hoogst waarschijnlijk in baksteen) is er voorlopig geen duidelijk spoor te zien, de kans is dan ook groot dat deze voor het overgrote deel verdwenen is.

[Alostum]

Geplaatst: 21 Jan 2014 02:44 pm

kleine update van de stand van zaken,

na ruggespraak met een archeoloog van de dienst onroerend erfgoedconstructie, de Heer K. De Groote, ter bevestiging van mijn vermoedens nopens een even bloot komen te liggen constructie, wil ik jullie volgende situatieschets meegeven:



Links van de Zoutstraatpoort (2 paarse torens), vindt je de locatie van de in het rood aangeduide ronde toren (de eerste naar links op de kaart van Sanderus), en het stukje vrij gekomen tweede toren.

Een foto van de ronde toren, van mindere kwaliteit daar ik hem met met GSM-camera diende te nemen wegens fototoestel veregeten, vindt je hier:



Om verdere sporen te vinden van volgende torens zal het moeilijk worden, er blijft heel weinig van over , zo te zien, en de archeologen lijken reeds gestopt met verder onderzoek.

Ik kan nog meegeven dat op de eerdere foto van de tweede toren de lijnen, getrokken in de aarde naast de toren, vermoedelijk de scheidingslijnen zijn van gracht en aarden wal voor de muur die er zal gelegen hebben. De bleke kleur aan de voet van de torens op de kaart van SAnderus zou aldus moeten geïnterpreteerd worden.