Forum Aalst Historiek

Begankenissen in Aalst.

Een begankenis of kapellekegank was op de naam- of feestdag van een bepaalde heilige een volkstoeloop naar de plaats van verering van die welbepaalde heilige.
Ook op andere dagen werden deze plaatsen druk bezocht ter aanroeping voor het bekomen van genezing en gunsten of tegen onheil, allerlei kwalen, ziekten en ongemakken bij mens en dier.
De belangrijkste Aalsterse begankenissen die ik kunnen terugvinden heb zijn hieronder vermeld.
Waarschijnlijk zijn er nog andere, eventuele aanvullingen zijn dan ook welkom.

H. Aldegonda.
Naamdag: 30 januari.
Plaats: H. Hartkerk.
Aanroeping: Tegen borstkanker, kinderziekten, kinderen die moeilijk leren lopen, koorts, tetanus, zweren, hoofd- en keelpijn.

Op de weg van Aalst naar Dendermonde staat een kapelletje met volgend opschrift.
S. Aldegonde tot den leser:
Staet stil en leert.
Tot my y keert.
Door Myn bystant
Geneest den brant.
Korts hoofd-pynen.
Hier verdwynen.
Pest, kancker sweer
Ick van y weer,
tot Mespelaer
Den wech is daer.

St. Andreas Avelinnus.
Naamdag: 10 november
Plaats: Kerk van O. L. V. Bijstand.
Aanroeping: Tegen beroerte en onvoorziene dood.

H. Anna van Bartolomeus.
Naamdag: 7 juni.
Plaats: Klooster van de Theresianen.
Aanroeping: Tegen koorts en allerlei ziekten.

St. Antonius Abt.
Plaats: St. Martinuskerk.
Naamdag: 17 januari.
Aanroeping: Tegen ziekten onder het vee (voornamelijk ziekten bij varkens), ziekten bij huisdieren, vuur, besmettelijke ziekten (St. Antoniusvuur).

St. Antonius van Padua.
Naamdag: 13 juni.
Plaats: alle Aalsterse kerken maar vooral de St. Martinuskerk, St. Antoniuskapel op het Begijnhof.
Aanroeping: Voor het terugvinden van verloren voorwerpen, tegen koorts, veeziekten, schipbreuk, pest.

H. Apollonia.
Naamdag: 9 februari.
Plaats: Alle Aalsterse kerken maar vooral de St. Jozefskerk en de kapel van St. Apollonia aan de Oude Gentbaan.
Aanroeping: Tegen tandpijn, neusverstopping en hoofdpijn.
Als kinderen een melktand verloren, moesten ze in de richting van het beeld van St. Apollonia, de tand over het hoofd weggooien, niet omkijken en zeggen: 'Tand, tand een andere tand, volgend jaar een nieuwe tand'.

St. Blasius.
Naamdag: 3 februari (Katholieke kerk) en 11 februari (Orthodoxe kerk)
Plaats: Begijnhofkerk.
Aanroeping: Vooral tegen keelpijn, maar ook tegen maagpijn, blaasziekten, krampen, huidontstekingen (onder de vorm van blaren of blazen), brandwonden, storm (blazen van de wind).

H. Catharina.
Naamdag: 25 november.
Plaats: St. Martinuskerk.
Aanroeping: Tegen de huidziekte “Tinea Corporis” of “Ringworm”, in de volksmond bekend als het “Katrienewiel”, barensweeën, migraine, voor het terugvinden van vermiste verdronken personen.

St. Christoffel.
Naamdag: 25 juli.
Plaats: Kapucijnenlaan, Kapucijnenkerk.
Aanroeping: Tegen gevaren op reis, watersnood, onweer en hagel, pest, voor bescherming van alle voertuigen.

H. Coleta.
Naamdag: 6 maart.
Plaats: St. Annalaan, Klooster van de Arme Klaren.
Aanroeping: Tegen onvruchtbaarheid, voor een goede zwangerschap en een probleemloze bevalling.

St. Cornelius.
Naamdag: 16 september.
Plaats: Alle Aalsterse kerken maar vooral de St. Martinuskerk en de kerk van O. L. V. Bijstand.
Aanroeping: Tegen de stuipen (seskes), verlamming, jicht en vallende ziekte (St. Corneliusziekte).

St. Donatus.
Naamdag: 7 augustus.
Plaats: St. Martinuskerk.
Aanroeping: Tegen blikseminslag, onweer, watersnood en brand.

St. Eligius of St. Elooi.
Naamdag: 1 december.
Plaats: St. Martinuskerk.
Aanroeping: Tegen ziekten onder het vee (voornamelijk paarden), kindergeschreeuw, zweren, geldgebrek.

St. Job.
Naamdag: 10 mei.
Plaats: St. Jobkapel.
Aanroeping: Tegen huidziekten, melaatsheid, zweren, zwaarmoedigheid, voor sterkte tijdens ziekte.

St. Marculfus.
Naamdag: 1 mei.
Plaats: Abdij Ten Roosen.
Aanroeping: Tegen de klierziekte scrofulose (Marculfuszeer) en zweren.

H. Rita.
Naamdag: 22 mei.
Plaats: Kerk van O. L. V. Bijstand.
Aanroeping: Tegen hopeloze gevallen, onvruchtbaarheid bij vrouwen, ongelukkig huwelijk, moeilijke examens.

H. Theresia van Lisieux.
Naamdag: 5 oktober.
Plaats: Alle Aalsterse kerken maar vooral het Klooster van de Theresianen.
Aanroeping: Tegen huwelijksproblemen, hopeloze gevallen en voor goede schoolresultaten.

H. Ursula.
Naamdag: 21 oktober.
Plaats: St. Martinuskerk.
Aanroeping: Tegen kinderziekten, oorlog, brand, voor een pijnloze dood.

O. L. V. ter Druiven.
Plaats: Werfkapel.
Aanroeping: Tegen oorlog, belegering en besmettelijke ziekten, voor algemene bescherming en uit devotie.

O. L. V. ter Linden.
Plaats: Vlaanderenstraat, Kapel ter Linden. (Kapel werd in 1992 wegens bouwvalligheid gesloten, nadien verkocht en later afgebroken).
Aanroeping: Tegen cholera en andere besmettelijke ziekten.

O. L. V. van Lourdes.
Feestdag: 11 februari.
Plaats: Langestraat, Grot.
Aanroeping: Tegen alle kwalen en plagen en uit devotie.

O. L. V. van Fatima.
Plaats: Jezuïetenkerk.
Aanroeping: Uit devotie.

O. L. V. van Goede Wil of O. L. V. van Duffel.
Plaats: Kapellestraat, Kapucijnenkerk.
Aanroeping: Uit devotie

O. L. V. van Foy.
Plaats: Jezuïetenkerk.
Aanroeping: Tegen besmettelijke ziekten.

O. L. V. van Troost.
Plaats, Kapucijnenlaan, Kapucijnenkerk.
Aanroeping: Tegen droefheid en ellende.

Magnifiek onderwerp Jerommeke ! Mijn moeder zaliger had het daar vaak over en in het Aalsters dialect was dat dan " nen beeweg". Ooit wou ze me mij een keer deze van Mespaelare laten "ondergaan". Het is bij een voornemen gebleven. De "specialiteit" van Mespalare is me ondertussen jammergenoeg ontglipt.

De kerk van Mespelare is toegewijd aan de H. Aldegonda.

Jerommeke schreef:De kerk van Mespelare is toegewijd aan de H. Aldegonda.

Mespelare is ongetwijfeld het belangrijkste bedevaartsoord in het Vlaamse land, wat de devotie tot Sint-Aldegonde betreft.
De devotie nam een aanvang in het begin van de 17de eeuw.
Hierbij een foto van enkele Aldegondemedailles...

[/img]

kerk van Mespelare; een prachtig gebouwtje maar langs de binnenzijde heb ik me deze zomer werkelijk geergerd over de verwaarlozing; ik heb er gewoond van 1978 tot 1985 en toen was dat kerkje nog een echt juweeltje; zelfs voor een niet gelovige als ik stoot het tegen de borst hoe het er nu bij staat. Binnenin wordt het stilaan een ruine.

De schuld kunnen we echter op de mannen van Dendermonde steken, want Mespelare behoort bij de Kopeters.

Dan toch eens goed nieuws van de kopvleesmannen...tijdens de restauratie (sic) werd een muurschildering in de kerk van Mespelare blootgelegd...datering 1403.
Alles te bekijken op TV-OOST.

Hier nog een foto van de Sint-Jobkapel...


][/img]

In het Antwerps museum word een pelgrimsteken bewaard (objectnummer AV.1929.004.002.18-23)
het pelgrimsteken is afkomstig uit Aalst en is 15de eeuws (!).
De voorzijde : ST-JOB die getroost word door muzikanten.
De keerzijde : SENTE JOB BIJ AELST ORA P(R)O (NOBIS).
Op basis van dit gegeven kunnen we stellen dat er in de 15de eeuw reeds sprake was van bedevaart(pelgrimstocht) naar Aalst.
Pelgrimsteken op http://www.collectieantwerpen.be

willykiekens schreef:De schuld kunnen we echter op de mannen van Dendermonde steken, want Mespelare behoort bij de Kopeters.

De fotograaf zag een kerktoren in de vorm van een ajuin en dacht : dit zal wel ergens in de buurt van Aalst zijn....

[/img]